| Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Beginner/Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee? |
Zie ook: Amputatieverband.
De amputatieverwonding of amputatie van een ledemaat is een ernstig letsel dat kan leiden tot blijvende invaliditeit. Als gevolg van een ongeval wordt een ledemaat afgerukt en ontstaat een ernstige verwonding die aanleiding kan geven tot ernstig actief bloedverlies. Een amputatie kan om een vinger gaan, maar ook om een hand, arm of been.
Amputatie van een lichaamsdeel kan optreden door beknelling van een lichaamsdeel, door een explosie of ongeval. De meest voorkomende amputaties ontstaan tijdens het klussen, waarbij bijvoorbeeld een vinger of hand worden afgezaagd. Daarnaast is het soms noodzakelijk dat een chirurg een lichaamsdeel amputeert wanneer er een ernstige infectie of ernstige verwonding is van het ledemaat. Soms wordt een amputatie uitgevoerd door personeel van de Traumahelikopter om iemand te bevrijden bij een beknelling.
Een amputatie geeft aanleiding tot een ernstige verwonding, waarbij het ledemaat geheel of gedeeltelijk los is gekomen van het lichaam. Er is veel schade aan spieren, bloedvaten, zenuwen, botten en andere structuren. Er kan ernstig actief bloedverlies optreden dat aanleiding geeft tot het ontstaan van shock. Vaak is er kort na de amputatie relatief weinig actief bloedverlies doordat de vaten zich terugtrekken in de wond. Na enkele minuten gaat de wond alsnog fors bloeden.
Eerste Hulp
De belangrijkste eerste hulp bij een amputatieverwonding bestaat uit het beperken van het bloedverlies door:
- Het aangedane lichaamsdeel omhoog te houden.
- Een amputatieverband aan te leggen en eventueel een drukpunt te gebruiken (alleen indien bloeding niet gestopt kan worden of aanleggen verband lastig is).
- Het slachtoffer te laten liggen en alert te zijn op het optreden van shock.
- Het vroegtijdig inschakelen van 112.
Daarnaast wordt het geamputeerde lichaamsdeel gezocht en indien mogelijk meegegeven aan de ambulancedienst of naar het ziekenhuis, zodat men in het ziekenhuis kan trachten dit weer aan het lichaam te zetten. Soms is dat mogelijk, helaas niet altijd.
- Verbind het verwonde deel van het afgerukte lichaamsdeel, gebruik geen ontsmettingsmiddelen en maak de wond niet schoon.
- Plaats het geamputeerde lichaamsdeel in een schone plastic zak en sluit deze goed af.
- Vul een grotere plastic zak met koud water en smeltend ijs (niet alleen ijs!) en plaats de zak met het geamputeerde lichaamsdeel in deze zak. Plaats het geamputeerde lichaamsdeel nooit op alleen ijs, hierdoor kan het bevriezen en raken weefsels beschadigd!
- Geef het geamputeerde lichaamsdeel mee aan de ambulance of naar de Spoedeisende Hulp.