Cookies help us deliver our services. By using our services, you agree to our use of cookies.

Wijzigingen

Hoogenergetisch trauma

1.465 bytes toegevoegd, 17 mrt 2011 17:26
geen bewerkingssamenvatting
Een van de ongevallen waarbij het ongevalsmechanisme een belangrijke rol speelt is hetHet hoogenergetisch trauma, ofwel het ook wel afgekort als HET. Hierbij , is sprake van een ongevalstype verzamelnaam voor ongevallen waarbij een groteoverdracht van energie heeft plaatsgevonden op het slachtoffer, of op het voertuig waar in het slachtofferzit plaatsvindt. Het [[BasisEH:Ongevalsmechanisme|ongevalsmechanisme]] speelt hierbij een belangrijke rol. in zit In de Eerste Hulp wordt onderscheid gemaakt tussen een hoogengergetisch trauma en een laagenergetisch trauma. Dit onderscheid wordt gemaakt op grond van de hoeveelheid energie (of kracht) die wordt overgedragen op het slachtoffer tijdens het ongeval. De formule van [[http://nl.wikipedia. org/wiki/Kinetische_energie|kinetische energie]] geeft weer welke factoren een rol spelen bij de overdracht van energie"
<br><br>
Bij ongevalsmechanismen waarbij Ek = ½mv<sup>2</sup> ofwel: ½ x massa x snelheid<sup>2</sup> <br><br>In deze vergelijking spelen twee factoren een rol: massa ofwel gewicht (m) en snelheid (v) (in het kwadraat) resulterend in een bepaalde energie (Ek). De factoren massa en snelheid kunnen als het volgt gezien worden:* Een vrachtauto van 10.000 kilo (hoge massa/gewicht) die met een snelheid van 10 kilometer (lage snelheid) per uur tegen een voetganger aan rijdt, draagt een hoge energie over aan de voetganger. Immers, er is sprake van een grote overdracht uitkomst uit de formule.* Een wielrenner van 75 kilo (lage massa/gewicht) en een snelheid van 80 kilometer per uur (hoge snelheid) tegen een betonnen muur rijdt, draagt een hoge energie over op de muur en de muur op hem. De massa is dan wel laag, maar de snelheid hoog waardoor grote energieoverdracht plaatsvindt.* Een persoon van 75 kilo die van de tiende verdieping van een flat valt zal tijdens zijn val meer snelheid opbouwen dan een persoon die van 1 meter valt. De massa is in beide personen gelijk, echter is er een groot verschil in (opgebouwde) snelheid en daarmee de energieoverdracht die plaatsvindt kan men denken. Afgeleid betekent een grotere hoogte dus meer energie. De eerste persoon is waarschijnlijk ernstig gewond, terwijl de tweede persoon nauwelijks letsel zal hebben. aan<br><br>Een aantal voorbeelden van ongevallen en situaties waarin sprake is van een hoogenergetisch trauma:
* Val van 2-3x hoger dan de lichaamslengte van het slachtoffer
* Aanrijding van een voetganger met een voertuig met een snelheid groter dan 10 km/h
* Ernstige schade aan buitenzijde van het voertuig
<br><br>
In Bij een val van hoogte kan men de acute geneeskunde wordt er onderscheid gemaakt tussen volgende vuistregel aanhouden: een hoogengergetisch trauma en val van eenhoogte die 2-3 maallaagenergetisch trauma. Zoals beschreven groter is er bij een HET sprake van een grote overdracht dan de lichaamslengte vanenergie op het slachtoffer. Belangrijk is om je te realiseren dat bij energie-overdracht meerdere factoreneen rol spelen, immers: de formule van kinetische energie is: 1/2 x massa x snelheid2 ofwel 1/2mv2. Ditbetekent dat ook een ongeval met een vrachtauto die met een snelheid van 10 km/uur een ongevalveroorzaakt kan worden beschouwd als een HET, omdat de vrachtauto een grote massa bezit en hoogenergetisch trauma. Houdt er bijhet ongeval kleine kinderen dus veel energie wordt overgebracht.rekening mee dat een val van een commode al een hoogenergetisch trauma kan zijn!
<br><br>
Een wielrenner Het laagenergetisch trauma, ook wel LET genoemd omvat alle 'kleinere letsels' waarbij slechts een kleine hoeveelheid energie op het slachtoffer wordt overgedragen. Het verstuiken van 80 kilogram die met 60 km/h een boom raakt enkel tijdens voetbal is dus net zo goed dan ook een HET als devrachtauto die met 15 km/h een boom raaktlaagenergetisch trauma. Hetzelfde geldt voor een voetganger die wordtaangereden; de impact van een fiets is (Dat wil echter niet zeggen dat er geen grote schade in de meeste gevallen) een LETenkel kan zijn, terwijl de aanrijding door eenauto met 30 km/h al immers kan het verstappen ook leiden tot een HET isfractuur.
<br><br>
Bij een val van hoogte kan men Ofschoon de volgende vuistregel aanhouden: bovenstaande formule een val van een hoogte die 2-3 maalgroter getalsmatige uitkomst heeft, is dan er in de lichaamslengte van het slachtoffer kan worden beschouwd als praktijk geen hard onderscheid tussen een laagenergetisch en een HEThoogenergetisch trauma. Houdt De bovenstaande vuistregels geven enig houvast, maar de hulpverlener zal per situatie moeten beoordelen wel trauma er bijkleine kinderen dus rekening mee dat een val is en welke letsels er op grond van een commode al een HET kan zijn!Wanneer een slachtoffer bij het sporten ‘door [[BasisEH:Ongevalsmechanisme|ongevalsmechanisme]] te verwachten zijn enkel gaat’, is er sprake van een LET. Het verschiltussen LET <br><br>Bij hoogenergetische trauma's verwacht men ernstige letsels (denk aan shock, wervelletsel), en HET is dat bij de hoogenergetische traumata zal men preventief maatregelen nemen om verergering van letsels te voorkomen, zoals het immobiliseren van de inwerkende energie veel groter is nek en deverplaatsingen over de gewrichtsvlakken groterrugwervelkolom, waardoor er meer en ernstiger weefselschade ontstaatsnel transport naar het ziekenhuis organiseren.Bij een HET is het risico dat het slachtoffer Lees ook: [[LetselsBasisEH:FracturenOngevalsmechanisme|fracturenongevalsmechanisme]] of andere letsels heeft opgelopen dus groter; ook bij de wervels.