Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
→Handelen
===Handelen===
====Eerste stappen====
''Niet hollen, maar rollen!''
<br>
Indien het slachtoffer nog in brand staat, dient het eerst geblust te worden. Denk hierbij aan je eigen veiligheid! Gebruike een [[branddeken]] of rol het slachtoffer over de grond en druk de vlammen uit met een niet brandbaar stuk kleding.
<br>
''Eerst water, de rest komt later!''
<br>
Ongeacht het type brandwond, koelen is de allereerste en meest belangrijke stap bij de behandeling van brandwonden. Koelen voorkomt verergering van de brandwond. Koelen gebeurt bij voorkeur met lauw stromend kraanwater, maar indien dat niet voorhanden is is iedere vorm van water geoorloofd. Er wordt tenminste 10 tot 15 minuten gekoeld, waarbij de tijd geobserveerd wordt. Het water waarmee gekoeld wordt mag niet te koud zijn, omdat dit het koelen onprettig maakt en het risico op onderkoeling van het slachtoffer vergroot. Met name bij kinderen en bejaarden dient men extra alert hierop te zijn.
<br>
Indien er sprake is van grote, ernstige brandwonden wordt tijdens het koelen al [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] ingeschakeld.
<br><br>
Na het koelen wordt de afweging gemaakt of de brandwond door de eerstehulpverlener zelf behandeld kan worden, of dat deze door een arts gezien moet worden. Doorverwijzing naar een arts is noodzakelijk in de volgende gevallen:
* Alle derdegraads verbrandingen
* De oppervlakte van de verbrande huid is meer dan 9% 2e of 3e graads
* Luchtwegverbrandingen (waarschuw 112!)
* Verbranding door een electriciteitsletsel of bliksem
* Chemische verbrandingen
* Brandwonden over functionele gebieden (gelaat, handen, genitaliën, gewrichten)
* Circulaire brandwonden aan hals, borstkas en ledematen
* Brandwonden bij kinderen of bejaarden
====Wondbehandeling====
Eerstegraads brandwonden behoeven, behalve koelen, geen verdere behandeling. Ze kunnen nog enige dagen pijnlijk zijn, maar genezen snel en zonder littekenvorming.
<br><br>
Bij tweede- en derdegraadsbrandwonden is de huid doorgaans niet meer intact of bestaat het risico dat blaren kapot gaan, waardoor er een infectierisico bestaat. De brandwonden worden zo schoon mogelijk afgedekt, bij voorkeur met een steriel [[metallinegaas]]. Dit bevat een speciale laag waardoor het niet aan de wond blijft plakken en bij verbandwisselingen dus schade zou veroorzaken. Er zijn ook speciale kompressen die een koelende gel bevatten en daarmee de pijn verminderen, zoals[[WaterJel]]® of [[Burnshield]]®. Deze kompressen kunnen in tegenstelling tot brandzalf zonder probleem gebruikt worden, ook wanneer het slachtoffer nog door een arts gezien moet worden. Deze gazen of kompressen kunnen met een [[hydrofiele zwachtel]] losjes worden vastgelegd. Bij grote oppervlakten kan men een schoon laken gebruiken.
<br><br>
Brandblaren mogen nooit worden doorgeprikt! Dit geeft een verhoogd risico op infectie. Brandzalf geeft ook een verhoogde kans op infectie en maakt beoordeling van de wond door een arts lastig. Kleding die verbranding vast zit in de wond mag niet verwijderd worden door de eerstehulpverlener, dit is erg pijnlijk en kan ernstige schade aan de huid veroorzaken. Indien de brandwonden door heet water veroorzaakt zijn, verwijder dan wel zo snel mogelijk de kleding om de inwerking van de hitte te beperken en koelen mogelijk te maken.
Houdt er bij slachtoffers die hete lucht of rook hebben ingeademd altijd rekening mee dat er ook een
verbranding van de [[luchtwegen ]] aanwezig kan zijn. Denk hier bij aan slachtoffers die uit een brandend
huis of auto komen, of die in contact zijn geweest met een explosie of steekvlam.
Luchtwegverbrandingen presenteren zich onder andere door: [[ademhalingsproblemen]], roetsporen enverschroeiing van haren rond neus, mond en wenkbrauwen en een hese stem of [[gierende ademhaling]].
Een verbranding van de luchtwegen is een spoedgeval omdat door zwelling van de slijmvliezen een
[[luchtwegobstructie ]] kan ontstaan. Lees meer hierover in het hoofdstuk Airway & C-Spine.Brandwonden door heet waterVerwijder zo snel mogelijk de kleding en handel verder zoals bij brandwonden door vuur.Brandwonden door chemische stoffen· Verwijderen van de chemisch stoffen door het uittrekken van kleding en verwijderen vanmaterialen waar de stof in zit. Verwijder ook alle sieraden, kleding en schoenen. Probeer de huidbij het verwijderen van kleding niet te beschadigen! Het slachtoffer moet minimaal 30 minutengekoeld en afgespoeld worden om verdere schade te beperken. In veel laboratoria zijn(oog)douches aanwezig. Denk bij het verwijderen van de chemische stoffen aan je eigenveiligheid.· DRS. ABCDE : Vitale functies controleren en direct starten met koelen· Wondverzorging:o Tweede- en derdegraads wonden moeten steriel afgedekt worden met Metallinegaas ofmet niet-verklevende gazen. Indien Metallinegaas niet voorhanden is, kan ook eennormaal steriel gaas worden gebruikt of een schone doek. Bij grote oppervlakten kanmen gebruik maken van een Metalline-deken of een schoon laken.o Blaren mogen niet doorgeprikt worden, dit geeft onnodig infectiegevaar.o Er mag geen brandzalf gebruikt worden, dit vergroot de kans op infecties. Daarnaastverkleurt het de wond, waardoor het moeilijker door een arts te beoordelen is.· Doorsturen naar ziekenhuis (zie criteria)Wees bij het koelen van (grote) brandwonden altijd bedacht op onderkoeling van het slachtoffer. Metname bij grote oppervlakken en bij bejaarden en kinderen is het risico op onderkoeling aanwezig. Koelaltijd met lauw water De waterstraal mag niet rechtstreeks op de wond gericht worden, probeer dezeboven de wond te richten en het water langs de wond af te laten stromen. Ook bij het gebruik vanWaterJel® of Burnshield® op grote oppervlakken is onderkoeling beschreven.Brandwonden door elektriciteitZie paragraaf elektriciteitsletsel
* Stap één van de behandeling
* Stap twee van de behandeling