Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
Koelen heeft bij [[kneuzingen]] en [[verstuikingen]] een belangrijke functie om de pijn te verminderen en zwelling tegen te gaan. Met name de pijnstilling is van belang, er is de laatste jaren steeds meer onduidelijkheid of koelen de zwelling daadwerkelijk voorkomt of doet verminderen. Men koelt tenminste 10-15 minuten door gebruik van een [[coldpack]], of door het aangedane lichaamsdeel onder lauw stromend water te houden. Wanneer het water te koud is is het voor het slachtoffer niet prettig om te koelen. Wanneer een [[coldpack]] gebruikt wordt, leg dan een theedoek of [[driekante doek]] tussen de coldpack en de huid om bevriezing te voorkomen.
Het koelen zorgt voor een verminderde aanvoer het samentrekken van bloedde bloedvaatjes in de huid ([[vasoconstrictie]]) en in de onderliggend weefsels, waardoor er minder vocht uit de vaten bloed wordt aangevoerd en een bloeding (of [[bloeduitstorting]]) wordt beperkt. Hierdoor treedt en vaak ook minder zwelling optreedtop. Langer dan 15 minuten koelen is niet zinvol. Koelen is meest effectief als zo snel mogelijk na het ongeval gestart wordt met koelen. Indien koelen de pijn doet toenemen wordt gestopt met koelen, hoofddoel van het koelen is immers het verminderen van pijn en niet het tegengaan van zwelling. Een vinger of teen mag per keer nooit langer dan 5 minuten gekoeld worden, langer koelen kan leiden tot [[bevriezing]].
====Immobilisatie van het aangedane lichaamsdeel====
====Compressie====
Het aanleggen van een [[drukverband]] om het aangedane lichaamsdeel is van belang om zwelling te voorkomen, rust en steun te geven en daarmee ook pijn te verminderen. Een goed aangelegd drukverband zorgt voor verminderde beweeglijkheid van het aanegdane lichaamsdeel, zonder te knellen of de bloeddoorstroming in gevaar te brengen en stuwing te veroorzaken. Een drukverband bestaat uit [[synthetische watten]] en [[ideaalzwachtel]] die op een bepaalde manier worden aangelegd. Voor ieder lichaamsdeel is er een apart [[drukverband]]. Een drukverband wordt niet aangelegd om vingers of tenen, omdat dit de bloedtoevoer naar de vinger kan verminderen. Vingers mogen wel aan elkaar vast getapet worden ([[buddytape]] of [[living splint]]). Controleer na het aanleggen van het drukverband altijd of het niet te strak zit. Dit kan getest worden met de [[capillary refill]] en door te vragen of het slachtoffer pijn of tintellingen in de vingers of tenen heeft.
Lees ook de pagina over [[drukverband]] en de pagina's over specifieke drukverbanden.
====Hoog houden van het aangedane lichaamsdeel====
Het aangedane lichaamsdeel wordt hoog gehouden om (toename van) zwelling en stuwing te voorkomen. Wanneer het aangedane lichaamsdeel naar beneden hangt neemt de zwelling toe omdat er vocht door de kapotte bloedvaatjes lekt en in het onderhuidse weefsel komt te zitten. Hoog houden voorkomt kan ditvoorkomen. Het is overigens niet bewezen dat hooghouden zwelling daadwerkelijk kan voorkomen of zwelling doet afnemen. Het wordt echter wel aangeraden omdat het kloppende pijn tegengaat en het slachtoffer rust laat houden.<ref>Handleiding Instructeurs Eerste Hulp, bij 26ste druk, 2e oplage (Het Oranje Kruis, 2011)</ref> Stuwing en zwelling geeft daarnaast ook pijn en hooghouden voorkomt een kloppend gevoel. Bij kneuzingen van de arm en hand wordt een [[mitella]] aangelegd om de hand hoog te houden.
==Bronvermelding==
<references/>
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Bewegingsapparaat]]