3.115 bytes toegevoegd,
4 feb 2012 18:15 {{Status|
|mainauthor= [[Pim]]
|coauthor= [[]]
|controller=
|supervisor= [[Pim]]
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd/Expert]]
|status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]
}}
Een '''gebroken borstbeen''' of '''sternumfractuur''' is een ernstig letsel van de [[borstkas]] (sternum) dat ontstaat na een hevige harde klap tegen de voorzijde van de borstkas. Het borstbeen is gelegen midden op de borstkas en verbind de ribben aan de voorzijde van de borstkas met elkaar, daarnaast maakt het borstbeen aan de bovenzijde contact met beide [[sleutelbeen]]deren. Het [[hart]] is gelegen midden achter het [[borstbeen]] en ligt vrij dicht tegen het borstbeen aan. Botbreuken van het borstbeen ontstaan als gevolg van de inwerking van een grote kracht op het borstbeen, zoals bij een grote snelheidsverandering (snel afremmen, tot stilstand komen door een boom of muur) waarbij het borstbeen tegen het stuur of dashboard van de auto aangeslagen wordt of wanneer een harde klap op het borstbeen gegeven wordt. Behalve een breuk van het borstbeen kan ook een [[kneuzing van de hartspier]], ofwel [[hartkneuzing]] optreden. Vaak zijn er naast een gebroken borstbeen [[kneuzingen en breuken van de ribben]], soms wordt ook een [[klaplong]] of [[fladderthorax]] gezien.
Bij een breuk van het borstbeen zijn er vaak ook andere inwendige letsels in de borstkas en buikholte, zoals verscheuringen van de grote bloedvaten, [[klaplong]], [[hartkneuzing]] en letsels van de [[lever]], [[darmen]] of [[milt]]. Vaak is er ook sprake van [[wervelletsel]] als gevolg van de grote klap bij het [[hoogenergetisch trauma]]. Er kan sprake zijn van een [[inwendige bloeding]] en [[shock]].
====Ongevalsmechanisme====
Frontale aanrijding, kop-staart botsing met hoge snelheid, waarbij het slachtoffer met zijn borstkas tegen het stuur of dashboard klapt. Er is meestal sprake van een [[hoogenergetisch trauma]].
Een klap direct tegen het borstbeen, zoals met een knuppel of een val op de borstkas kan ook leiden tot een gebroken borstbeen.
====Klachten en symptomen====
* Hevige pijn op de borstkas
* Drukpijn op de borstkas
* Soms een [[bloeduitstorting]] op of rond het borstbeen
* [[Kortademigheid]] en [[benauwdheid]]
* Vaak pijn bij de ademhaling (kan ook veroorzaakt worden door [[gebroken ribben]], een [[klaplong]] of [[hartkneuzing]])
* Tekenen van een [[shock]]
* Stoornissen in de [[vitale functies]]
* Bewusteloosheid als gevolg van [[hartritmestoornissen]]
====Eerste Hulp====
* Benader het slachtoffer volgens de [[ABCDE-methodiek]]
* Waarschuw zo snel mogelijk [[112]]
* Ben bedacht op [[wervelletsel]]
* Laat het slachtoffer zo liggen als hij ligt
* Start zo nodig met [[reanimatie]] indien er sprake is van een [[ademhalingsstilstand]]
====Aandachtspunten====
Een kneuzing van het borstbeen is een ernstig letsels van de borstkas ([[thoraxtrauma]]) dat altijd door professionele hulpverleners beoordeeld moet worden. Omdat er veel risico bestaat op het optreden van [[shock]] en [[hartritmestoornissen]] wordt zo vroeg mogelijk [[professionele hulp]] ingeschakeld.
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Trauma]]