Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
'''Koolstofmonoxide vergiftiging''' of '''kolendamp vergiftiging''' is een levensbedreigende [[vergiftiging]] als gevolg van het inademen van het gas koolstofmonoxide. Koolstofmonoxide komt vrij bij onvolledige verbranding, zoals een slecht werkende kachel of geiser in combinatie met onvoldoende zuurstofaanvoer (slecht geventileerde ruimtes). Daarnaast veroorzaken ook uitlaatgassen in slecht geventileerde ruimtes voor een verhoogd koolstofmonoxide gehalte. Ook bij slachtoffers die worden gered uit een brandend huis wordt soms een koolstofmonoxide vergiftiging gezien in combinatie met een [[inhalatietrauma]]. Koolstofmonoxide is een reukloos en kleurloos gas en wordt door slachtoffers niet opgemerkt. Er is speciale apparatuur om koolstofmonoxide te detecteren.
Koolstofmonoxide is een molecuul dat net als zuurstof bindt aan de vrije bindingsplaatsen op het [[hemoglobine]]-molecuul, de affiniteit voor koolstofmonoxide is echter veel groter dan die van zuurstof. Dat wil zeggen dat koolstofmonoxide veel gemakkelijker (240x) bindt aan het [[hemoglobine]]-molecuul dan zuurstof en verdrijft daarmee zuurstof van de bindingsplaatsen af. Hierdoor wordt de capaciteit om zuurstof te vervoeren in het bloed sterk verminderd en treedt ernstig [[zuurstoftekort]] op. Geringe concentraties koolstofmonoxide in de lucht kunnen al ernstige klachten veroorzaken. [<ref>http://nl.wikipedia.org/wiki/Koolstofmonoxide]</ref>
Het [[zuurstoftekort]] veroorzaakt door binding van koolstofmonoxide is echter niet te meten met een [[saturatiemeter]], omdat de [[saturatiemeter]] alleen meet of er moleculen gebonden zijn aan het hemoglobine, niet welke moleculen. Bij een slachtoffer met een ernstige koolstofmonoxide vergiftiging kan de gemeten [[saturatie]] goed zijn (>95%) terwijl er sprake is van ernstig [[zuurstoftekort]].
Een koolstofmonoxide vergiftiging begint meestal met [[hoofdpijn]], vermoeidheid, wat misselijkheid en sufheid. Het slachtoffer wijt deze klachten vaak niet aan koolstofmonoxide en zoekt een andere verklaring. In een later stadium treden [[bewustzijnsstoornissen]] op, met misselijkheid braken, diepe bewusteloosheid en overlijden.
Symptomen van koolstofmonoxide vergiftiging(tussen haakjes het percentage van het [[hemoglobine]] dat gebonden is met koolstofmonooxide)<ref>ATLS: Advanced Trauma Life Support Program for Doctors, 8th Edition, American College of Surgeons (American College of Surgeons, Chicago, 2008) ISBN 978-1-880696-31-6</ref><ref>Emergency Medicine, Sixth Edition, Anthony FT Brown (Hodder Arnold Education) ISBN 978-1-444-12013-4</ref>:* [[Kortademigheid]] bij inspanning (10-25%)* [[Klacht:Hoofdpijn|Hoofdpijn]] en misselijkheid (2010-30%)* Duizeligheid (25-40%)
* Spierzwakte in de benen (meer dan in de armen)
* Verwardheid (30-40%)
* [[Bewusteloosheid]] (40-60%)
* [[Epileptische aanval]](40-50%)* [[Ademhalingsstoornissen]], [[hartritmestoornissen]], [[hypotensie]] (50-70%)* [[Overlijden]] (>60-70%)
Een framboosrode of roze kleur van het gelaat wordt vaak genoemd als symptoom, maar is echter relatief zeldzaam. Er wordt bij een koolstofmonoxide vergiftiging géén [[cyanose]] gezien.
Centraal bij de eerste hulp bij een koolstofmonoxide vergiftiging staan de eigen veiligheid van de hulpverlener en de aanvoer van verse lucht bij de slachtoffers.
* Ga de ruimte niet zonder meer binnen, zet alle ramen en deuren open en zorg voor aanvoer van verse lucht.
* Benader het slachtoffer volgens de [[ACDE-methodiek]].
* Waarschuw [[112]] en vermeld dat het mogelijk om een koolstofmonoxide vergiftiging gaat.
* Breng slachtoffers zo snel mogelijk in de buitenlucht en verplaats bewusteloze slachtoffers indien mogelijk met de [[Noodvervoersgreep van Rautek]].
Lees meer over de stof Koolstofmonoxide op Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Koolstofmonoxide.
==Bronvermeldingen==
<references/>
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:Breathing]][[Categorie:Bewustzijnsstoornissen]]