Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
COPD
,geen bewerkingssamenvatting
{{Status|
|mainauthor= [[Wikipedia]]/[[Pim]]
|coauthor= [[Arenda]]
|controller=
|supervisor= [[Pim]],[[Arenda]]
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]
{{Wikipedia}}
'''COPD''' is een ernstige longaandoening die vroeger ook wel chronische bronchitis of longemfyseem genoemd werd. De term COPD is een afkorting van de Engelse term 'Chronic Obstructive Pulmonary Disease', dit betekent ofwel chronisch obstructieve longziekte (er is dus een aanhoudende obstructie . COPD komt in Nederland voor bij 20 op de longen1000 mensen (wat neerkomt op 320.000 COPD-patiënten). Het is een verzamelnaam voor de longaandoeningen chronische bronchitis en longemfyseem<ref>Smeele IJM, Van Weel C, Van Schayck CP, Van der Molen T, Thoonen B, Schermer T, et al. Vroeger vielen deze aandoeningen samen met [[astma]] onder de verzamelnaam CARA, maar deze term wordt niet meer officieel gebruiktHuisarts Wet 2007;50(8);362-79. </ref>
==== Symptomen en klachten====
Bij COPD heeft men vooral last van chronische benauwdheid/kortademigheid, chronisch (continu) hoesten, het welbekende rokerskuchje, en overmatige slijmproductie. Bij sommige patiënten verloopt de ziekte mild, bij anderen kan er sprake zijn van een snel verergerend beeld. Soms wordt de patiënt zo benauwd, dat de dagelijkse bezigheden als aankleden en een stukje lopen bijna onmogelijk worden. De ziekte kan daardoor ernstig invaliderend zijn.
==== Diagnose === = De diagnose COPD wordt gesteld door middel van een longfunctietest (spirometrie) op een moment dat de patiënt geen exacerbatie heeft. Er is sprake van COPD als de FEV1/FVC (maximale uitademingsvolume in 1 seconde gedeeld door maximale ademteugvolume) kleiner is dan 70% van de voorspelde waarde (bij de gezonde populatie). Dit heet ook wel de Tiffeneau-index. De ernst van de COPD wordt aangeduid in GOLD stadia. GOLD staat voor Global initiative for chronic Obstructive Lung Disease. GOLD I: FEV1 > 80% van voorspeld. GOLD II: FEV1 50-80% van voorspeld. GOLD III: FEV1 30-50% van voorspeld. GOLD IV: FEV1 <30% van voorspeld.
Bij ernstig COPD is er vaak sprake van een verhoogd totaal longvolume, waarbij er veel lucht in de longen blijft zitten bij de uitademing, door verminderde (terug)veerkracht van de longen. Dit veroorzaakt een permanente inademingsstand met een tonvorminge thorax. Het volume lucht dat per ademteug verplaatst wordt, kan dan juist verkleind zijn.
==== Behandeling == == COPD kan niet genezen worden. De behandeling richt zich dus op het verminderen van de klachten en het voorkomen van verslechtering. Het beste medicijn is stoppen met roken - indien de lijder rookt. Zolang patiënten blijven roken, zal de ziekte verergeren. Door te stoppen met roken, kan de versnelde verslechtering van de longen en longfunctie geremd worden. Daarnaast kunnen de symptomen worden verlicht: slijmoplossers om het ophoesten van slijm te vergemakkelijken, [[luchtwegverwijder]]s die de luchtwegen wat wijder maken, [[antibiotica]] om infecties te bestrijden en corticosteroïden om ontstekingen te voorkomen. Ook het onder begeleiding sporten kan soelaas bieden voor COPD patiënten. Er zijn daarom in Nederland steeds meer fitnesscentra die dergelijke faciliteiten bieden aan COPD-patiënten.
Het belang van bewegingstherapie en andere leefstijlinterventies, zoals begeleiding bij het stoppen met roken en voedingstherapie wordt steeds meer ingezien. Begeleiding bij het stoppen met roken is de meest werkzame behandeling van COPD en kan het voortschrijden van de ziekte doorbreken. Bewegingstherapie, en bij ernstig COPD ook training van ademspieren, zijn belangrijk voor behouden of verbeteren van de conditie. Voedingstherapie, in combinatie met bewegingstherapie, helpt de neerwaartse spiraal van energietekort en ondervoeding te doorbreken.
== Externe links ==Eerste Hulp bij ernstige benauwdheid====* Benader het slachtoffer met de [[ABCDE-methodiek]]* Waarschuw [[112]]* Laat het slachtoffer zitten in een houding die hij zelf prettig vindt, zoals een [[halfzittende houding]] of [[schrijfhouding]]* Indien getraind, wees voorzichtig met het [[toedienen van zuurstof]] ====Meer informatie====
* [http://nhg.artsennet.nl/uri/?uri=AMGATE_6059_104_TICH_R169660769977790 NHG-ziektebeschrijving Chronische obstructieve longziekten (COPD)]
* [http://www.bronchitis.be/ Bronchitis en COPD] * [http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/ademhalingswegen/copd/copd-samengevat/ Nationaal Kompas Volksgezondheid: COPD]
==Bronvermelding==
<references />
[[Categorie:Woordenlijst]]