Eerste Hulp aan Zwangeren

Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Incompleet. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?

Gelukkig zijn acute situaties in de zwangerschap relatief zeldzaam. Wanneer men echter Eerste Hulp verleent aan een zwangere zijn er een aantal punten om rekening mee te houden.

Inhoud

Reanimatie van een zwangere vrouw

Bij een zwangere die tijdens een circulatiestilstand op haar rug ligt, drukt het gewicht van de baarmoeder en baby de onderste holle ader dicht, die iets rechts van het midden in de buikholte loopt. Hierdoor wordt de aanvoer van bloed naar het hart belemmerd en zal er bij reanimatie minder bloed worden rondgepompt. Dit is te voorkomen door onder de rechter flank en heup een opgevouwen deken te leggen, waardoor het slachtoffer iets naar links kantelt en het probleem wordt opgelost. De terugvloed van bloed naar het hart wordt hierdoor bevorderd.

Stabiele zijligging bij een zwangere vrouw

Een zwangere vrouw dient altijd op haar linkerzijde in de stabiele zijligging gelegd te worden. In de laatste maanden van de zwangerschap wordt de baarmoeder zo groot dat hij in rug of rechterzijligging de onderste holle ader (vena cava) afdrukt en daarmee de terugstroom van bloed naar het hart belemmerd. Hierdoor kan het hart onvoldoende bloed rondpompen en komt de circulatie in gevaar. De vitale organen van moeder kunnen dan te weinig zuurstof krijgen, maar ook het kind kan zuurstoftekort krijgen en hieraan overlijden.

Trauma bij een zwangere vrouw

Indien een zwangere vrouw onverhoopt een trauma doormaakt, zoals een val, een auto ongeluk of een stomp trauma van de buik, moet zij altijd door een verloskundige of gynaecoloog gecontroleerd worden. Als gevolg van het trauma kunnen bloedingen in de baarmoeder en de moederkoek (placenta) ontstaan, waardoor zich bloeduitstortingen kunnen vormen. Dit brengt het kind ernstig in gevaar omdat er zuurstoftekort kan optreden door verminderde uitwisseling van zuurstof en voedingsstoffen in de placenta.

Actief bloedverlies en shock bij een zwangere vrouw

Tijdens de zwangerschap past de circulatie van de vrouw zich aan om aan de toegenomen energiebehoefte van het ongeboren kind te voldoen. Het bloedvolume neemt toe en de circulatie gaat harder werken. Hierdoor kan een zwangere lang compenseren voor actief bloedverlies en ontstaan relatief laat tekenen van shock. Zoals in de shockspiraal wordt uitgebeeld zal het lichaam bij toenemende shock steeds meer organen afsluiten van bloed om de vitale organen te waarborgen. Bij een zwangere zal het lichaam het eerst de baarmoeder van minder bloed voorzien, waardoor het kind een zuurstoftekort kan krijgen en in de problemen komt. Dit komt al voor zonder dat er grote veranderingen in de bloeddruk en vitale functies van de zwangere optreden. Bij bloedverlies of bij een ongeval bij een zwangere zal men laagdrempelig professionele hulp inschakelen om het kind te beschermen.