Zuurstofsaturatie

De zuurstofsaturatie, ofwel zuurstofverzadiging is de waarde die aangeeft hoeveel procent van het hemoglobine in de rode bloedcellen in het slagaderlijke bloed zuurstof heeft gebonden. In de slagaders hoort 95-100% van het hemoglobine zuurstof gebonden te hebben.

De zuurstofsaturatie zegt alleen wat over oxygenatie, ofwel de hoeveelheid gebonden zuurstof in het slagaderlijke bloed. Het zegt niets over de ventilatie, ofwel het verversen van de lucht in de longen en het uitwassen van koolstofdioxide. Bij slachtoffers met ademnood en problemen met de ademhaling of circulatie daalt de zuurstofsaturatie vaak pas laat. Een saturatiedaling is een laat teken van achteruitgang en de hulpverlener moet dus al eerder alert zijn op tekenen van een inadequate ademhaling.

De zuurstofsaturatie kan gemeten worden met een saturatiemeter die aan de vinger bevestigd wordt. De saturatie kan informatie geven over de effectiviteit van de ademhaling. Normale waarde van de zuurstofsaturatie in het bloed is tussen de 95-99%.

Ook zonder saturatiemeter is het vaak goed mogelijk om een indruk te krijgen van de zuurstofsaturatie van het slachtoffer. Iemand met roze slijmvliezen (lippen) heeft doorgaans een normale saturatie (uitgezonderd koolmonoxide vergiftiging). Dit komt omdat binding van zuurstof aan hemoglobine leidt tot een helderrode verkleuring van het molecuul. Slagaderlijk bloed is daarom ook helderrood van kleur. Wanneer de slijmvliezen echter paars of blauw verkleurd zijn, is er sprake van cyanose en is de zuurstofsaturatie van het bloed verlaagd. Wanneer er slechts weinig zuurstof gebonden is aan hemoglobine wordt het molecuul donkerrood van kleur, dat door de huid wat blauwig doorschemert. Dit wordt cyanose genoemd. Cyanose is een laat teken van zuurstoftekort! Daarnaast zijn er diverse aanwijzingen voor zuurstoftekort die de hulpverlener alert kunnen maken op een ademhalingsprobleem. Zie ook: zuurstoftekort.

Achtergrondinformatie

Hoewel gezonde mensen een saturatie van ongeveer 100% hebben, en een saturatie lager dan 95% als afwijkend wordt gezien, zijn er mensen die in normale toestand een saturatie onder de 90% hebben. Deze mensen hebben COPD, een longziekte die wordt veroorzaakt door met name roken. Over het algemeen mag echter worden uitgegaan van een noodgeval als een saturatie onder de 90% wordt gemeten.

Zie ook vitale functies en saturatiemeter.