Vitale functies
| Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Beginner/Gevorderd / Paginastatus: Incompleet. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee? |
Onder 'Vitale functies' worden de belangrijkste functies verstaan die essentieel zijn voor behoud van het leven. Stoornissen in de vitale functies leiden per definitie in lange of korte tijd tot het intreden van de dood. Een stoornis in één van de vitale functies zal leiden tot stoornissen in één of meerdere andere vitale functies.
De belangrijkste vitale functies die we onderscheiden zijn:
- (De luchtweg)
- De ademhaling
- De circulatie
- Het bewustzijn
Deze samenhang tussen deze functies is essentieel om te kunnen functioneren. Valt een van de functies uit of treedt hierin een stoornis op, dan zullen de andere functies daaronder lijden. Zo zal bijvoorbeeld bij het wegvallen van de circulatie bij een hartstilstand op korte termijn leiden tot verlies van het bewustzijn, het dichtvallen van de luchtweg en het stoppen van de ademhaling. Een volledige belemmering van de luchtweg maakt het niet mogelijk om te ademen, waardoor er een zuurstoftekort optreedt en het bewustzijn uitvalt. Daarna zal ook het hart door het zuurstoftekort niet meer in staat zijn om de circulatie te onderhouden en treedt een hartstilstand op en overlijdt het slachtoffer.
Inhoud
De luchtweg
De ademhaling
Parameters van de ademhaling
Ademfrequentie
De ademfrequentie beschrijft het aantal keren dat in minuut een volledige ademcyclus wordt doorlopen: de tijd om 1x in en uit te ademen (in- en expiratie). De ademfrequentie wordt uitgedrukt in ademhalingen per minuut. Voor een volwassene is 12-16 ademhalingen per minuut een normale waarde. Bij kinderen liggen die waarden hoger, als gevolg van kleiner longvolume ten opzichte van het lichaamsoppervlak.
| Leeftijd | Ondergrens | Bovengrens |
|---|---|---|
| Pasgeborene | 30/min | 40/min |
| Zuigeling | 20/min | 40/min |
| Peuter | 15/min | 30/min |
| Kleuter | 20/min | 25/min |
| Schoolkind | 18/min | 20/min |
| Adolescent | 12/min | 18/min |
Teugvolume
Het teugvolume beschrijft de hoeveelheid lucht die per inademing (inspiratie) de mond passeert. Aan de hand van het teugvolume en de ademfrequentie kan men het ademminuutvolume berekenen, ofwel, de totale hoeveelheid lucht die geinspireerd wordt.
Saturatie en weefselkleur
De saturatie beschrijft het percentage van de hemoglobinemoleculen in het bloed dat is verzadigd met zuurstof. Dit wordt uitgedrukt in een percentage. De normale waarde hiervan is 94-99%. De saturatie kan bepaald worden met een saturatiemeter, ookwel pulseoxymeter genoemd. Ook kan in het laboratorium de saturatie met speciale apparaatuur bepaald worden bij afname van een arterieel bloedgas. Daarnaast is het mogelijk om een globale inschatting te maken van de saturatie door de kleur van de slijmvliezen te observeren.