|status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]
}}
Een '''Subduraal hematoom''' ook wel '''Subdurale bloeding''' genoemd is een ernstig [[hoofd-hersenletsel]] dat ontstaat na een (klein) [[trauma]]. Er wordt op grond van het ontstaan en het beloop een onderscheid gemaakt tussen het acute, het sub-acute en het chronische subduraal hematoom.
===Inleiding op onderwerp===
Een subduraal hematoom ([[hematoom]] = bloeding of bloeduitstorting) bevindt zich tussen het harde hersenvlies ([[dura mater]]) en het spinnenwebvlies ([[arachnoïdea]]). De subdurale ruimte is dus gelegen onder de [[dura mater]], waar zich met name [[aders]] bevinden. Als gevolg van een ongeval of klap op het hoofd kunnen deze kleine bloedvaten scheuren en een ophoping van bloed in de subdurale ruimte vormen. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van het hoofd beschadigd raken en een bloeding veroorzaken. Als gevolg van de afname van de grootte van de hersenen komt er meer spanning op deze vaatjes (ook wel ankervenen genoemd) te staan waardoor ze sneller scheuren. Bij gebruik van bloedverdunners is er een verhoogd risico op bloeding.
Een Het '''acute subduraal hematoom''' ontstaat vaak direct na een ernstig trauma en gaat gepaard met andere ernstige [[subduraalhoofd-hersenletsel]] s. De klachten ontstaan snel en er is een snelle toename van [[hematoombewustzijnsstoornissen]] (hematoom = bloeding of bloeduitstorting) bevindt zich tussen het harde hersenvlies (, [[dura materuitvalsverschijnselen]]) en het spinnenwebvlies (stoornissen in de [[arachnoïdeavitale functies]]). In Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de subdurale ruimte bevinden zich met name aders, die bij een prognose slecht. Het '''chronisch subduraal hematoom gescheurd zijn ''' onstaat vaak na een minimaal trauma en een aderlijke bloeding veroorzakenklachten ontwikkelen zich in de loop van enkele dagen tot weken. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij Vaak is er slechts sprake van een relatief klein minimaal trauma aan het hoofd, zoals het stoten van het hoofd beschadigd raken en tegen een keukenkastje door een bloeding veroorzaken. Ook bejaarde, dat bij gebruik het ontstaan van bloedverdunners is er klachten niet meer herinnerd wordt. De klachten ontstaan langzaam en worden vaak in eerste instantie niet opgemerkt. Met name ouderen die vaak vallen, of een ziekte hebben waardoor zij vaak vallen hebben een verhoogd risico op bloeding. Ook bij ernstige ongevallen kan er het ontstaan van een subduraal hematoom optreden. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de prognose slecht.
===Symptomen en klachten===
Afhankelijk van het type trauma dat vooraf ging ontstaan de klachten Het acuut (bij ernstig letsel) of langzaam (bij een klein trauma, zoals stoten van het hoofd). In het acute geval zullen er subduraal hematoom gaat gepaard met bewustzijnsstoornissen zijn, met symptomen als misselijkheid en braken. Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan er een [[verschil in pupilgrootte]] optreden en kunnen lichaamsdelen verlamd raken.<br><br>In het geval Als gevolg van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Met name bij ouderen bijkomende hersenletsels is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren.Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheidslachtoffer vaak niet aanspreekbaar na het ongeval. {| class="wikitable"|-! Uitvragen !! Klachten !! Symptomen|-| Vraag 1 <br> Vraag 2 <br> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5|}
In het geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Er is dan sprake van een chronisch subduraal hematoom. Met name bij ouderen is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Vaak is er sprake van een wisselend bewustzijn, veel slapen overdag met soms moeilijk werkbaar zijn afgewisseld met heldere perioden. Soms klaagt men over hoofdpijn. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren. Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid.
===Handelen===
Het is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder [[aanvullend onderzoek]] zoals een [[CT-scan]] te stellen. Op grond van de symptomen kan er een vermoeden bestaan op een subduraal hematoom en zal men [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] inschakelen.De [[vitale functies]] moeten worden gecontroleerd en stoornissen behandeld.Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat ereen verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.
{| class="wikitable"
| Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij [[hersenletsels]] in het algemeen.
|}
===Overzicht Eerste Hulp===
Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:
{| class="wikitable"
|-
! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2
|-
| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?
|-
| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>
|-
| '''Conclusie''' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2
|-
| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4
|-
| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om... || Doe vooral niet...
|}
Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien.
===Achtergrondinformatie/Verdieping===
Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook:
====Professionele hulpverleners====
Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.
====Wat zijn andere technieken====
Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.
[[Categorie:Trauma]]
[[Categorie:Hoofd-_en_hersenletsel]]