Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
===Inleiding shock===
De definitie van shock is een tekort aan circulerend volume resulterend in een inadequate perfusie (doorstroming van bloed) van de weefsels. Het bloed is het belangrijkste transportmiddel voor zuurstof in het lichaam. Een tekort aan bloed in de circulatie zal dan ook resulteren in een tekort aan doorbloeding van de weefsels. Een tekort aan bloed zal ook zorgen dat de [[bloeddruk]] daalt. Hierdoor treedt een tekort aan zuurstofaanbod in de weefsels op, en zullen afvalstoffen onvoldoende worden afgevoerd. Het zuurstoftekort in de weefsels zorgt voor schade in de weefsels die bij langere duur onherstelbaar is.
<br>
<br>
* Cardiogene shock: de pompfunctie van het hart is aangedaan, waardoor het hart niet in staat is om voldoende bloed rond te pompen.
De bovenstaande vormen van shock zijn abstract en lastig voor te stellen. De bijgaande afbeelding geeft schematisch het verschil weer tussen een absoluut tekort aan circulerend volume en een relatief tekort aan circulerend volume. Bij een absoluut tekort is er minder vulling van het vaatbed en dus minder bloed in het zelfde volume. Bij een relatief tekort is de hoeveelheid bloed hetzelfde als in een gezond persoon, alleen zit dit bloed niet langer in de vaten, of is het volume van de vaten toegenomen. Dat kan bijvoorbeeld bij (extreme) vaatverwijding([[vasodilatatie]]), waardoor de totale inhoud (het vaatvolume) toeneemt, terwijl de hoeveelheid bloed hetzelfde blijft. Er is dus een relatief tekort aan bloed.
<br>
<br>
Bij de obstructieve en cardiogene shock is het bloedvolume en het vaatvolume onveranderd, maar is er een probleem met de vaten en de motor die de circulatie op gang houden. Een obstructieve shock kenmerkt zich, zoals de naam al laat raden, door een obstructie of belemmering van de bloedstroom, door bijvoorbeeld een bloedprop die een groot vat afsluit of een groot vat dat wordt afgekneld. Bij een cardiogene shock is de oorzaak in het hart gelegen, het hart is niet langer in staat om een adequate circulatie op gang te houden. Dat kan bijvoorbeeld door schade aan het hart.
<br>
<br>
Shock is een complex ziektebeeld met veel verschillende uitingsvormen. De bovenstaande groepen maken het mogelijk om een goede onderverdeling te maken aan de hand van oorzaak, symptomen en behandeling. Hieronder wordt eerst het algemene beeld bij shock besproken, daarna worden de groepen nader toegelicht.
===Symptomen Algemene symptomen en klachtenbij shock===Eerst volgt in verhalende vorm Shock is een beschrijving van de bij dit letsel of levensbedreigend ziektebeeld behorende verschijnselendat vele gradaties kent, klachten en symptomenindien niet ingegrepen wordt, tot de dood zal leiden. Bedenk dat een klacht iets is wat Het slachtoffer zal in de loop van de tijd met het dalen van de bloeddruk en het slachtoffer aan afnemen van de hulpverlener kan vertellendoorbloeding van weefsels steeds slechter worden, bijvoorbeeld: ik heb hoofdpijnmeer symptomen krijgen,ik ben misselijk of ik heb het bewustzijn verliezen en overlijden. Het tijdig herkennen en anticiperen op het ontstaan van een pijnlijke grote teen. Een symptoom shock is iets wat je als hulpverlener kan waarnemen dan ook essentieel en door bij een vermoeden van shock moet direct professionele hulp worden ingeschakeld.<br><br>====Gecompenseerde shock====Op het moment dat het slachtoffer benoemd kan wordenlichaam opmerkt dat er een tekort is aan circulerend volume, bijvoorbeeld: brakenzullen er compensatie mechanismen in werking treden om de effecten van het tekort tegen te gaan en de bloeddruk en doorbloeding van de weefsels op peil te houden. Je kunt als hulpverlener waarnemen dat iemand gebraakt Het lichaam heeftdiverse mogelijkheden om dit te doen:* Verhogen van de hartfrequentie om meer bloed in de circulatie te pompen en zo de bloeddruk op peil te houden. Een bleke huid in het geval * Verkleinen van shock zal het slachtoffer niet snel noemen als klachtvaatvolume, maar door de vaten in de minder essentiële weefsels te laten samenknijpen ([[vasoconstrictie]]). De huid wordt wel bleek en koud door verminderde doorbloedingen verminderde doorbloeding van de hulpverlener waargenomennieren zal een afname van de urineproductie geven. Dat wordt dan Het slachtoffer zal een sterke dorstprikkel krijgen in een symptoom genoemdpoging van het lichaam om het tekort aan te vullen.<br>* Bij een aanhoudend en toenemend tekort aan circulerend volume zal bij een tekort zal ook de doorbloeding van het maag-darmstelsel worden stilgelegd, om zo de vitale organen zo lang mogelijk van bloed te voorzien.Beschrijf duidelijk welke vragen een hulpverlener moet stellenHet doel van de bovenstaande mechanismen is om de bloeddruk op peil te houden, en welke vragen belangrijke informatie kunnen opleveren over de aard meest vitale organen zo lang mogelijk te sparen. Als alle compensatiemechanismen zijn uitgeput zullen ook de vitale organen niet voldoende doorbloeding meer krijgen en zal het slachtoffer overlijden.Het tekort aan doorbloeding van de weefsels zorgt voor veranderingen in de functies van de hersenen. Het slachtoffer zal verward worden, angstig zijn en steeds suffer worden en vervolgens het ziektebeeldbewustzijn verliezen.
<br><br>
De bovenstaande compensatiemechanismen zorgen samen met de afname van de doorbloeding en de verlaging van de bloeddruk voor de belangrijkste verschijnselen bij shock. De verminderde doorbloeding van de huid en activatie van het sympatische zenuwstelsel leidt tot het bleek en klam worden van de huid, die koud aanvoelt. Ook de slijmvliezen, zoals de lippen, tong en mond zullen hun roze kleur verliezen. De afname van de doorbloeding van de huid is gemakkelijk te testen met de [[Capillary Refill]].
Tekenen van shock: -Bleekheid in het gelaat, slijmvliezen en vingers -Capillaire refill > 2 seconden -Snelle (>120 p/m) zwakke pols -Snelle ademhaling -Bloeddruk: bovendruk onder de 90 mmHg -Dorst (nooit laten drinken!): dit is een teken van ernstige, vergevorderde shock
Na de symptomen en klachten beschreven te hebben, worden deze overzichtelijk in een tabel geplaatst, zodat ze in één oogopslag overzien kunnen worden.