Dit Pijn op de borst is een voorbeeldpagina verzamelterm rondom een scala aan klachten van pijn, een drukkend of benauwd gevoel, steken enzovoorts op de borstkas. Op deze pagina worden enkele ziektebeelden besproken die als hoofdsymptoom pijn op de borst geven. Realiseer je goed dat het onderscheid tussen de verschillende ziektebeelden lastig kan zijn en laagdrempelig [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] wordt ingeschakeld.<p>In de Nederlandse taal worden veel 'lekentermen' gebruikt voor aandoeningen aan het schrijven van hoofdstukken op Eerste Hulp Wikihart, die niet altijd even duidelijk zijn. Een belangrijk voorbeeld is hartaanval, waarmee men zowel een hartinfarct als een [[Hartstilstand|hartstilstand]] kan bedoelen.</p>==Hartinfarct en angina pectoris==
==Onderwerp 1=Inleiding op onderwerp=== (Hart- en vaatziekten zijn in de huidige tijd een belangrijke groep ziektebeelden die veel ziekenhuisopnames en sterfte veroorzaken. De eerstehulpverlener loopt grote kans met deze kop alleen als ziektebeelden te maken te krijgen, in de thuissituatie, op zijn werk en op straat. In de meeste gevallen zal er meerdere niveau 2 koppen gebruikt wordensprake zijn van een situatie waarin snel ingrijpen vereist is. De twee belangrijkste ziektebeelden in deze groep zijn het hartinfarct (of myocardinfarct genoemd) en angina pectoris (letterlijk: pijn op de borst). Ze behoren tot de groep van de ischemische hartziekten. Ischemie betekent een tekort aan zuurstof in de weefsels, zie lagerin dit geval de hartspier. Het zuurstoftekort wordt veroorzaakt door een (tijdelijke)vernauwing of volledige verstopping van de kransslagaders in het hart. De kransslagaders zorgen voor de zuurstofaanvoer naar de hartspier. Een afsluiting zorgt dan ook voor een tekort aan zuurstof, ofwel ischemie. Belangrijkste klachten bij een afsluiting zijn pijn op de borst en benauwdheid. Indien de verstopping zorgt voor zuurstoftekort in een groot deel van de hartspier kan een [[hartstilstand]] optreden en is reanimatie noodzakelijk.<p>
===Inleiding Het hart wordt van bloed voorzien via de kransslagaderen (coronairarteriën), die als eerste uit de aortaontspringen, vrijwel direct nadat deze uit het hart ontspringt. Vulling van de kransslagaderen vindt metname plaats gedurende de diastole (ontspannings- en vullingsfase van de ventrikels).Afsluiting van die kransslagaderen zorgt voor een tekort aan bloed en dus een tekort aan zuurstof in dehartspier. Als de afsluiting zich helemaal in het begin van een kransslagader bevindt, dan wordt debloedvoorziening naar de hartspier (myocard) voor een groot deel afgesloten. Dit zorgt voor een grootmyocardinfarct. Er kan ook sprake zijn van een afsluiting verderop in de arterie, na enkele vertakkingen.In dat geval wordt een kleiner deel van de hartspier afgesloten voor de aanvoer van bloed. Hoe verderde afsluiting zit, hoe minder groot het geïnfarceerde deel zal zijn.Bij veel mensen vormen zich in de arteriën atherosclerotische plaques. Dit zijn grofweg vetophopingenin de wand van het bloedvat, waardoor het bloedvat nauwer wordt. Acute afsluiting van een vat ismeestal het gevolg van een geruptureerde plaque. Bloedplaatjes gaan zich hieraan hechten en erontstaat een bloedprop die het vat helemaal afsluit. Er ontstaat dan een myocardinfarct.Na afsluiting van het vat zal een deel van de hartspier geen zuurstof meer krijgen. Dit noemt menischemie. Het ischemische weefsel zal langzaam gaan afsterven. Dit gebeurt binnen enkele uren na deafsluiting van het vat. Ischemie veroorzaakt pijnzenuwprikkeling in de hartcellen die de pijn op de borstveroorzaakt. Deze pijn kan uitstralen naar de armen, hals en kaken, waardoor mensen die eenmyocardinfarct doormaken zeer veel pijn hebben.Bij angina pectoris is het bloedvat niet helemaal afgesloten. De bloedtoevoer is afgenomen, doordat hetvat vernauwd is als gevolg van dezelfde atherosclerotische plaques. De aanvoer van bloed is echtergenoeg om de hartspier te laten functioneren. Als de zuurstofbehoefte van de hartspier toeneemt,bijvoorbeeld bij fysieke inspanning of andere vormen van stress op onderwerp===het hart (kou, emoties), dan is debloedtoevoer door dat vat niet meer toereikend. In het deel van de hartspier gelegen achter de inleiding wordt vernauwing treed een korte introductie gegeven relatieve ischemie op , wat zorgt voor (ernstige) pijnklachten bij het onderwerpslachtoffer. Ertreedt echter geen schade aan de hartspier op.Als het slachtoffer stopt met de inspanning, zal ook de zuurstofbehoefte van het hart afnemen. De pijnneemt dan ook af. Het hart keert weer terug naar de situatie van voor de inspanning.
===Symptomen en klachten===
==Myocardinfarct/Angina pectoris==
Inleiding
Hart- en vaatziekten vormen ongeveer 33% van de totale sterfte in Nederland. Voor de eerste hulpverlening zijn vooral twee ziekten van belang. Myocardinfarct (MI) en angina pectoris (AP) zijn beidevormen van ischemische hartziekten. Dat wil zeggen dat ze veroorzaakt worden door een tekort aanzuurstof van de hartspier. Beiden komen relatief vaak voor. Angina pectoris komt zelfs bij bijna 20% vande mensen voor vanaf het 65e jaar. En per jaar treden er ongeveer 28.000 hartinfarcten op inNederland. Een derde van deze infarcten is dodelijk.
Pathofysiologie
Het hart wordt van bloed voorzien via de kransslagaderen (coronairarteriën), die als eerste uit de aortaontspringen, vrijwel direct nadat deze uit het hart ontspringt. Vulling van de kransslagaderen vindt metname plaats gedurende de diastole (ontspannings- en vullingsfase van de ventrikels).Afsluiting van die kransslagaderen zorgt voor een tekort aan bloed en dus een tekort aan zuurstof in dehartspier. Als de afsluiting zich helemaal in het begin van een kransslagader bevindt, dan wordt debloedvoorziening naar de hartspier (myocard) voor een groot deel afgesloten. Dit zorgt voor een grootmyocardinfarct. Er kan ook sprake zijn van een afsluiting verderop in de arterie, na enkele vertakkingen.In dat geval wordt een kleiner deel van de hartspier afgesloten voor de aanvoer van bloed. Hoe verderde afsluiting zit, hoe minder groot het geïnfarceerde deel zal zijn.Bij veel mensen vormen zich in de arteriën atherosclerotische plaques. Dit zijn grofweg vetophopingenin de wand van het bloedvat, waardoor het bloedvat nauwer wordt. Acute afsluiting van een vat ismeestal het gevolg van een geruptureerde plaque. Bloedplaatjes gaan zich hieraan hechten en erontstaat een bloedprop die het vat helemaal afsluit. Er ontstaat dan een myocardinfarct.Na afsluiting van het vat zal een deel van de hartspier geen zuurstof meer krijgen. Dit noemt menischemie. Het ischemische weefsel zal langzaam gaan afsterven. Dit gebeurt binnen enkele uren na deafsluiting van het vat. Ischemie veroorzaakt pijnzenuwprikkeling in de hartcellen die de pijn op de borstveroorzaakt. Deze pijn kan uitstralen naar de armen, hals en kaken, waardoor mensen die eenmyocardinfarct doormaken zeer veel pijn hebben.Bij angina pectoris is het bloedvat niet helemaal afgesloten. De bloedtoevoer is afgenomen, doordat hetvat vernauwd is als gevolg van dezelfde atherosclerotische plaques. De aanvoer van bloed is echtergenoeg om de hartspier te laten functioneren. Als de zuurstofbehoefte van de hartspier toeneemt,bijvoorbeeld bij fysieke inspanning of andere vormen van stress op het hart (kou, emoties), dan is debloedtoevoer door dat vat niet meer toereikend. In het deel van de hartspier gelegen achter devernauwing treed een relatieve ischemie op, wat zorgt voor (ernstige) pijnklachten bij het slachtoffer. Ertreedt echter geen schade aan de hartspier op.Als het slachtoffer stopt met de inspanning, zal ook de zuurstofbehoefte van het hart afnemen. De pijnneemt dan ook af. Het hart keert weer terug naar de situatie van voor de inspanning.
Symptomen
Bij beide ziekten berust de oorzaak van de klachten op ischemie van de hartspier. Daardoor zijn een