58
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
'''Astma''' is een ziekte van de kleinere [[luchtwegen]] in de [[longen]] die met name op de kinderleeftijd veel voorkomt. Onder schoolkinderen heeft ruim 1 op de 10 kinderen astma, na de pubertijd nemen de klachten echter vaak af en komt ook astma steeds minder voor, al wordt het nog wel op de volwassen leeftijd gezien.
Astma is een chronische ontsteking van de luchtwegen, onder andere veroorzaakt door allergische prikkels van buitenaf. Deze prikkels kunnen onder andere bestaan uit veel voorkomende stoffen zoals huisstofmijt, haren van honden of katten, of pollen van grassen of bomen, etc. Daarnaast kan een astma aanval worden uitgelokt door sigarettenrook, parfums , door koude lucht of als gevolg van lichamelijke inspanning.
In het algemeen komt astma in de vorm van aanvallenvoor, de zogenaamde 'astma-aanval', waarbij de benauwdheidsklachten plots plotseling fors toenemen. Tussen de aanvallen door kan de patiënt klachten vrij zijn, maar soms blijft er een milde benauwdheid, hoestklachten of een verminderde inspanningstolerantie bestaan.
De precieze oorzaak van astma is niet bekend. Wel is duidelijk hoe een astma -aanval ontstaat. Als gevolg van blootstelling aan een allergene prikkel, zoals huisstofmijt, treedt een [[ontsteking]]sreactie op in het slijmvlies en de rondom liggende weefsels van de kleinere [[bronchiolen]] (de kleinere vertakkingen van de luchtwegen). Hierdoor treedt zwelling op van de slijmvliezen, de gladde spiercellen in de wand van de bronchiën trekken samen ([[bronchoconstrictie]]) en de aanmaak van slijm neemt toe. Hierdoor wordt de doorgankelijkheid van de bronchiën verminderd. Dit zorgt voor Hierdoor ontstaan hoest- en benauwdheidsklachten.
===Symptomen en klachten===
Een onbehandelde astma geeft afwisselend klachten, er is een constante [[ontsteking]] van het weefsel wat met name hoestklachten geeft, zo nu en dan met toename van de [[benauwdheid]]. Soms treedt er als gevolg van blootstelling aan een allergeen een astma-aanval op, waarbij de [[benauwdheid]] plotseling toeneemt, het slachtoffer gaat hoesten en er is vaak een piepende uitademing hoorbaar is. De piepende ademhaling is alleen hoorbaar bij uitademing, dit is dus géén [[stridor]]. Er is vaak sprake van [[kortademigheid]] met een wat strak gevoel om de borst.
====Status astmaticus====
Een 'gewone' astma-aanval is doorgaans niet levensbedreigend. In sommige (zeldzame) gevallen treedt echter een dusdanig ernstige reactie op dat een zeer ernstige astma-aanval ontstaat, de zogenaamde '''status astmaticus''', waarbij de [[ademhaling]] direct wordt bedreigt en een snelle behandeling noodzakelijk is. Deze status astmaticus treedt vaak op bij patiënten die veel aanvallen hebben, blijven roken ondanks het advies te stoppen en zij die de medicatie niet of onjuist innemen. In het ernstigste geval kan een patiënt aan een status-astmaticus overlijden.
Een status astmaticus is een ernstige astma aanval waarbij het slachtoffer in ademnood is. Hij heeft grote moeite met ademhalen en is niet meer in staat om volzinnen te spreken. Er is grote angst. Doordat de uitademing fors bemoeilijkt wordt , is er vaak geen piepende ademhaling meer hoorbaar en kunnen ook de geluiden bij uitademing verminderd zijn. In eerste instantie zal de [[ademfrequentie]] verhoogd zijn, later neemt deze als gevolg van uitputting echter af. Het lijkt dan alsof er verbetering is, terwijl de toestand van het slachtoffer juist (veel) slechter geworden is.
Een status astmaticus is een levensbedreigende aandoening waarvoor direct 112 gewaarschuwd moet worden.
===Handelen===
De meeste slachtoffers met een astma-aanval zijn bekend met de ziekte en worden hiervoor door de huisarts, kinderarts of longarts behandeld. Zij hebben medicijnen voorgeschreven gekregen om (preventief) de ontstekingsreactie te remmen (met ontstekingsremmende hormonen zoals corticosteroïden), voorbeelden hiervan zijn Pulmicort, Qvar en Flixotide. Deze medicijnen worden met name als onderhoudsmedicatie gegeven, ze remmen de onstekingsreactie en voorkomen daarmee dat een astma -aanval optreedt.Daarnaast krijgen mensen met astma medicijnen om de vernauwing van de luchtwegen ([[bronchoconstrictie]]) als gevolg van samentrekken van de gladde spieren tegen te gaan. Deze medicijnen kunnen bij een astma -aanval snel verlichting geven. Voorbeelden hiervan zijn: Ventolin (snel werkend), Serevent en Bricanyl. Met name Ventolin (ook wel bekend als salbutamol) kan bij een astma -aanval snel verbetering geven omdat dit een snel werkende bronchusverwijder is. Soms worden deze medicijnen ook als onderhoudsmedicatie gegeven.Deze Tevens zijn deze medicijnen zijn ook als combinatie medicijn verkrijgbaar, waarbij een onstekingsremmer gecombineerd wordt met een bronchusverwijder. Dit zijn onder andere: Symbicort, Seretide, Combivent of Ipramol en Foster.
Bij een astma-aanval is Ventolin dus het meest effectief omdat het snel werkt. De meeste andere bronchusverwijders werken minder snel, maar langer, terwijl Ventolin relatief kort werkt.