Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
'''Cyanide vergiftigingen''' of '''vergiftigingen met blauwzuurgas''' zijn levensbedreigendlevensbedreigende [[vergiftiging]]en, zowel voor het slachtoffer als voor de (eerste)hulpverlener. Cyanide is een zeer giftige chemische stof die in de chemische- en metaalindustrie veelvuldig gebruikt wordt. Daarnaast komt cyanide vrij bij verbranding van PVC en diverse soorten plasticsen is het aanwezig in uitlaatgassen van auto's. Cyanide is zeer giftig voor de mens omdat het in de [[cellen]] processen in de [[mitochondrien]] (belangrijk voor de energiehuishouding) blokkeert. De energie en zuurstofbinding aan het [[hemoglobine]] molecuul blokkeertzuurstofhuishouding in de cellen komt hierdoor vrijwil direct stil te liggen en symptomen treden zeer snel op.<ref>Wikipedia.nl, pagina [http://nl.wikipedia.org/wiki/Waterstofcyanide Waterstofcyanide]</ref><ref name="tintinalli">Tintinalli's Emergency Medicine, 7th Edition, J Tintinalli (McGrawHill Medical, 2011) ISBN 978-0-07-148480-0</ref> De mens krijgt dagelijks zeer kleine hoeveelheden cyanide binnen, onder andere via de voeding (cassave bevat een stof die tot cyanide wordt omgezet in het lichaam) en door het roken van sigaretten. Het lichaam is echter in staat om cyanide (in de lever) weer om te zetten in een niet schadelijke stof. Soms ontstaan tekenen van een chronische vergiftiging. Komt er echter een grote hoeveelheid tegelijk in het lichaam, dan is het lichaam niet in staat op de cyanide onschadelijk te maken en treden verschijnselen van een acute (ernstige) vergiftiging op.<ref name="tintinalli"/>
Cyanide of blauwzuurgas ruikt naar amandelen, de geur kan echter niet door iedereen worden waargenomen. Sommige mensen zijn door een genetische afwijking niet in staat het te ruiken.
====Opname in het lichaam====
Cyanide kan op meerdere manieren worden opgenomen in het lichaam:
* Door inademing van het gas, bijvoorbeeld wanneer cyanide vrij komt bij verbranding van plastics of bij een bedrijfsongeval. Met name bij slachtoffers ide in een brandende ruimte aanwezig waren waar ook plastic brandde is er een risico op inademen van het gas. Zie ook [[inhalatietrauma]].
In lage concentraties leidt cyanide tot diverse symptomen. Wanneer het slachtoffer in aanraking komt met hoge doses cyanide treedt de dood direct in. Cyanide is een sterk gif en afhankelijk van het type verbinding is vaak slechts een kleine hoeveelheid nodig om zeer ernstige verschijnselen of overlijden te veroorzaken. Zo is een theelepel cyaankali voldoende om een olifant van 3000kg te vergiftigen.<ref name="acutevergiftigingen">Behandeling van acute vergiftigingen, praktische richtlijnen. J. Meulenbelt et al. (Bohn Stafleu Van Loghum, 1996) ISBN 90-3132042-0</ref>
====Symptomen en klachten<ref name="acutevergiftigingen"/><ref name="tintinalli"/>====
De symptomen bij een cyanide vergiftiging zijn afhankelijk van de concentratie waarmee het slachtoffer in contact komt.
In lage doseringen worden gezien:
* [[Verwardheid]]
* Soms [[misselijkheid en braken]]
* Soms snelle en diepe ademhaling, later gevolgd door afname van de ademhaling en [[hypoventilatie]]
Ernstige vergiftigingen:
<br>
Het slachtoffer is verward en suf, heeft een snelle (vaak diepe) ademhaling, heeft snelle hartslag en een lage bloeddruk.
* [[Kortademigheid]] en [[zuurstoftekort]]
* Snelle en diepe ademhaling, gevolgd door vertraging en meer oppervakkige ademhaling ([[hypoventilatie]])
* Snelle [[hartfrequentie]], later een trage [[hartfrequentie]] ([[bradycardie]])* Lage bloeddruk ([[hypotensie]])* Intredende [[bewusteloosheid]], sufheid* [[Ademhalingsstilstand]] ([[apneu]])
Zeer hoge concentraties:
Soms worden [[longoedeem]] (uit zich als hevige benauwdheid en reutelen) en tranende ogen gezien. Sommige cyanideverbindingen geven ernstige huidirritatie en blaarvorming.
Er is meestal geen sprake van [[cyanose]] omdat cyanide de transportcapaciteit van [[hemoglobine]] voor [[zuurstof]] nauwelijks beïnvloed.<ref name="tintinalli"/>
====Eerste Hulp====
* Waarschuw zo snel mogelijk professionele hulp in de vorm van [[ambulance]] en [[brandweer]].
* Benader het slachtoffer volgens de ABCDE-methodiek.
* Geef indien getraind [[toedienen van zuurstof|zuurstof]] met een [[non-rebrathing mask]] met een flow van 15L zuurstof per minuut.<ref>Emergency Medicine, Sixth Edition, Anthony FT Brown (Hodder Arnold Education) ISBN 978-1-444-12013-4</ref><ref name="tintinalli"/>
* Indien er sprake is van een ademhalingsstilstand, start [[reanimatie]] ZONDER beademingen. Bij beademen kan men cyanide dat in de uitademingslucht van het slachtoffer zit inademen.
** Medisch personeel en professionele hulpverleners kunnen gebruik maken van een [[beademingsballon]] bij de beademing van slachtoffers met een cyanide vergiftiging.
====Extra informatie====
Essentieel in de behandeling van een cyanide vergiftiging door [[professionele hulpverleners]] is het snel herkennen van de vergiftiging en het toedienen van 100% zuurstof. Daarnaast moet de lage bloeddruk bestreden worden door het geven veel vocht via het infuus. Professionele hulpverleners zullen vitamine B12 (hydroxycobalamine) toedienen per infuus, waardoor de schadelijke werking van het cyanide beperkt wordt.
==Bronvermelding==
[[Categorie:Woordenlijst]][[Categorie:IncompleetVergiftigingen]]