Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
Meer uitgebreid gebeurt er in het hart het volgende:
De hartspier zelf wordt vanuit de kransslagaders van zuurstofrijk bloed verzien. De kransslagaders ontspringen vanuit de aorta net nadat deze het hart verlaat en lopen zowel links als rechts over de hartspier waarbij deze nog enkele keren splitsen. Rondom het hart ligt een zakje van bindweefsel, het zogenaamde hartzakje. Dit is een stugge zak en biedt weinig ruimte voor extra vloeistof. Wanneer er toch vloeistof inkomttussen de hartspier en het omliggende hartzakje komt, bijvoorbeeld bij een ruptuur beschadiging van de hartwand, of enkele dagen na een infarct, kan het hart zich niet meer volzuigen met bloed. Er ontstaat dan een [[harttamponade]] wat kan dit leiden tot een [[shock]].
====Hartritme====
Het normale hartritme wordt niet aangestuurd vanuit de hersenen, maar vanuit het hart zelf. Dit normale hartritme ofwel [[sinusritme ]] wordt aangestuurd vanuit de [[sinusknoop]], een groepje gespecialiseerde hartspiercellen gelegen in te top van de rechter[[boezem]] (rechter atrium). Deze speciale cellen geven ritmisch een elektrische puls af, met een frequentie van ongeveer 60 keer per minuut. De hartspiercellen kunnen elektrische signalen geleiden waardoor deze elektrische prikkel wordt voortgeleid door het hart. Het verspreiden van de puls door het spierweefsel wordt ook wel depolarisatie genoemd. Het sinusritme wordt voortgeleid over de hartspiercellen in de boezems. Op het moment dat de elektrische prikkel de hartspiercel bereikt zal deze samentrekken. Het verspreiden van de puls over het hart gebeurt op een georganiseerde manier, als een soort 'olievlek' waardoor een georganiseerd samentrekken optreedt. Hierdoor trekken de boezems en kamers samen waardoor er een pompbeweging ontstaat die het bloed laat stromen. Het sinusritme ontstaat dus in de sinusknoop in de rechter boezem en wordt voortgeleid over de hartspiercellen in de boezems. De elektrische prikkels doven uit op het moment dat zij bij weefsels komen die niet geleiden, zoals op de overgang tussen de boezems en de kamers. De bindweefselplaat die hier tussen ligt de boezems en de kamers geleidt geen elektrische prikkels. In deze weefselplaat is echter wel een groepje gespecialiseerde cellen aanwezig die het signaal op kunnen vangen en door kunnen geven richting de kamers, namelijk de [[AV-knoop]] of atrioventriculaire knoop. In de AV-knoop wordt de elektrische prikkel een 100ste seconde vertraagd. Vanaf de AV-knoop gaat de elektrische prikkel verder naar de kamers via een gespecialiseerde bundel van zenuwcellen, de bundel van His genaamd. De bundel van His ligt in het septum, de gespierde tussenwand tussen de rechter- en de linkerkamer. De geleiding van de elektrische prikkel in de bundel van His verloopt vele malen sneller dan die over het normale spierweefsel. De bundel splitst zich in twee takken, de linker en de rechter die respectievelijk de linker en rechterkamer aansturen. Deze prikkel zorgt voor het samentrekken van de kamers en daarmee voor het pompen van bloed vanuit het hart naar de kleine en grote circulatie.
==De bloedvaten==
De bloedvaten in het lichaam kunnen grofweg verdeeld worden in slagaders (medische term 'arteriën') die het zuurstofrijke bloed vanuit het hart naar de weefsels transporteren en de aders (medische term 'venen') die het zuurstofarme bloed met afvalproducten naar de [[longen]] vervoeren. Er is één uitzondering, namelijk in de [[longcirculatie]] (ook wel [[kleine circulatie]] genoemd). Daar wordt zuurstofarm bloed vanuit de rechter kamer naar de longen vervoertvervoerd, en het zuurstofrijke bloed vanuit de longader naar de linker [[boezem]] van het hart.
===Soorten bloedvaten===
====Slagaders (arteriën)====
De slagaders vervoeren het zuurstofrijke bloed richting de organenen weefsels. Deze bloedvaten kunnen 1mm tot 2,5 cm in doorsnee zijn. De binnenkant van slagaders bestaat uit endotheel (deze laag heet tunica intima, of binnenste laag van de vaatwand, wat lijkt op de huid, maar dan aan de binnenzijde van de bloedvaten) met daaroverheen een laagje elastisch weefsel. Vanuit het hart wordt een enorme druk op deze vaten gezet; het elastisch laagje zorgt erover dat het vat kan uitzetten. Hieromheen zit een dikke laag glad spierweefsel. Spier- en elastisch weefsel vormen samen de tunica media(of middenlaag). Om deze laag zit nog een laag bindweefsel wat de tunica adventitia (of buitenste laag van de vaatwand) wordt genoemd. Vanuit het hart gaat het bloed alle kanten op; naar boven via de halsslagader (arteria carotis ) en naar beneden, via de grote lichaamsslagader (aorta descendens). De aorta descendens splitst in geeft nog een aantal takken af naar onder andere de darmslagader (arteria mesenterica ) die het bloed naar het spijsverteringsstelsel voert, de nierslagaders (arteria renalis) en de bekkenslagader (arteria iliaca communis ) dit het bloed naar het bekken en de benen leidt.
====Arteriolen====
Arteriolen zijn kleine slagaders tussen de arteriën en de capillairen in. Arteriolen bevatten net als slagaders een elastische wand, die tevens de mogelijkheid heeft om samen te trekken of te verwijden. Hiermee kan [[vaatvernauwing]] (vasoconstrictie) of [[vaatverwijding]] (vasodilatatie) worden uitgevoerd.
====Haarvaten (capillairen)====
Net als in de [[longen]], vindt in de haarvaten [[gasuitwisseling ]]plaats. [[Zuurstof ]] wordt afgegeven aan de weefsels en [[koolstofdioxide ]] en afvalstoffen worden aan het [[bloed ]]meegegeven. Op deze manier werken de haarvaten als een brug tussen de arteriolen en de venulen, oftewel als een brug tussen de slagaders en de aders.De gasuitwisseling vindt plaats middels diffusie, dit houdt in dat stoffen met een hoge concentratie zich verplaatsen naar een plaats met een lage concentratie. Zodoende gaat het [[zuurstof ]] de weefsels in en gaat de [[koolstofdioxide ]] de weefsels uit naar het bloed. De gasuitwisseling kan plaatsvinden omdat de haarvaten slechts één cellaag dik zijn; het zuurstof en de koolstofdioxide kan hier makkelijk gemakkelijk doorheen. Cellen uit het [[bloed]], waaronder [[rode bloedcellen]], kunnen deze cellaag niet passeren en blijven dus in de circulatiebloedvaten.
====Venulen====
Als in de arteriën haarvaten de gasuitwisseling heet plaatsgevonden stroomt het bloed naar de venulen. De venulen zijn de kleine aders tussen de capillairen en de aders.
====Aders (venen)====
De aders (venen) vervoeren het zuurstofarme bloed terug naar het hart. De opbouw van een vene ader is gelijk aan die van een slagader (arterie), maar de wanden zijn veel dunner. In de slagaders vindt de verplaatsing van bloed plaats door de bloeddruk; in de aders is er van deze bloeddruk vrijwel niks meer over. Het bloed in de venen aders verplaatst zich onder andere door contractie samentrekken van de skeletspieren. Als je beweegt wordt het bloed omhoog geduwdrichting het hart. In de venen aders zitten kleppen die ervoor zorgen dat het bloed niet terugstroomt of de verkeerde kant op stroomt.
Alle aders komen uiteindelijk uit in de onderste en bovenste holle ader (respectievelijk vena cava inferior en vena cava superior)
Bij mensen die lang stil staan, bijvoorbeeld militairenin een erehaag, wordt het bloed onvoldoende terug naar het hart geduwd. Het gevolg hiervan kan zijn dat mensen [[flauwvallen]], dit is makkelijk te voorkomen door een klein beetje met je voeten te wiebelen. Als iemand flauwvalt en je houdt zijn benen omhoog zorg je er op die manier voor dat het bloed weer bij het het hart komt.
==De bloeddruk==
Voor uitgebreide informatie over de bloeddruk en het meten hiervan zie: [[Bloeddruk]].
De bloeddruk ofwel tensie geeft de kracht aan waarmee het bloed tegen de slagaders aandrukt. De [[Systole|systolische]]druk of bovendruk is de maximale druk die wordt opgebouwd in de slagaders bij het samentrekken van het hart (de linkerkamer). De bloedstroom neemt tijdens deze fase toe.De [[diastoleDiastole|diastolische]]druk of onderdruk is de minimale druk in de slagaders tussen twee slagen van het hart in, dus tijdens de vullingsfase van het hart.De bloedstroom neemt tijdens deze fase af.
De bloeddruk is afhankelijk van:
* Het hartminuutvolume
* De venen
* Circulerend bloedvolume
Het hartminuutvolume (HMV) is de hoeveelheid bloed die het hart per minuut rondpompt, in rust is dit ongeveer 5L 5 liter per minuut. De perifere weerstand ofwel vaatweerstand de weerstand van de bloedvaten geeft aan hoeveel de perifere vaten (arteriolen) tegenwerken om het bloed door te laten. Als de weerstand hoog is moet het hart een hogere druk leveren om het bloed door de vaten te pompen.In de venen aders bevindt zich meer bloed dan in de arteriënslagaders, dit bloed draagt dus niet bij aan de bloeddruk. Een groot deel van het bloed bevindt zich niet in de circulatie, maar in de organen, dit draagt dus niet bij aan het circulerend bloedvolume. Om de bloeddruk te laten stijgen kunnen de organen (tijdelijk) minder bloed krijgen zodat er meer bloed zich in de circulatie bevindt. Dit gebeurt onder andere tijdens het sportenen als verdedigingsmechanisme tegen [[shock]].
* [[Vasoconstrictie]]
[[Categorie:Menselijk_lichaam]][[Categorie:Vitale functies]]