Automatische controleur, bot, bureaucraat, developer, redacteur, nuke, eindredacteur, toezichthouder, beheerder
5.533
bewerkingen
Wijzigingen
geen bewerkingssamenvatting
In de D wordt de neurologische toestand van het slachtoffer beoordeeld, en de wervelkolom gestabiliseerd.
===Anatomie===
===Normale functie===
De normale functie van het zenuwstelsel is complex en bestaat uit meerdere aspecten:* Het normale [[bewustzijn]]; het bij bewustzijn zijn, het kunnen reageren op prikkels, het spreken en communiceren.* De [[motorische functies]]; willekeurig kunnen bewegen, reageren op prikkels.* De [[sensibele functies]]; waarneming via de zintuigen, reageren op aanraking, temperatuur, pijn, geluid enzovoorts.De bovenstaande functies zijn sterk verweven en vormen tezamen een functionerend individu.
===Oorzaken van stoornissen in de Disability===
In Disability zijn zeer veel stoornissen die het bewustzijn en de neurologische functies kunnen beïnvloeden. Twee belangrijke orgaansystemen kunnen zijn aangedaan: de [[hersenen ]] en het [[ruggenmerg]]. Uitval van deze systemen kan behalve [[bewustzijnsstoornissen]], verlamming, functiebeperkingen en stoornissen in de [[vitale functies]] tot gevolg hebben.
<br><br>
Op het niveau van de hersenen en het ruggenmerg kunnen stoornissen veel oorzaken hebben. Een praktisch onderscheid kan gemaakt worden tussen de door een trauma veroorzaakte stoornissen en de niet-traumatische stoornissen.
===Herkennen van stoornissen in Disability===
Stoornissen in Disanility kunnen zeer divers zijn, subtiel of juist niet te missen. Hieronder bespreken we een aantal van de belangrijkste symptomen die in de Eerste Hulp van belang kunnen zijn.
<br><br>
Allereerst kan het [[bewustzijn]] gestoord zijn. Dat kan volledige [[bewusteloosheid]] zijn, waarbij het slachtoffer niet reageert op aanspreken, schudden of zelfs niet op pijnprikkels, maar ook een verminderd bewustzijn waarbij het slachtoffer pas de ogen opent als hij geknepen wordt, suf is, onsamenhangend spreekt of kreunt of steeds weer wegvalt.
<br><br>
Daarnaast kunnen er tekenen zijn van problemen in de hersenen, als gevolg van een [[CVATIA|CVA/TIA]] of een [[bloeding in de hersenen]]. Behalve bewustzijnsstoornissen kan er dan ook uitval zijn van functies van de ledematen ([[verlamming]]), een verschil in pupilgrootte ([[anisocorie]]), verlies van [[hersenvocht]] uit de neus of oren, of een veranderde spraak.
<br><br>
Als gevolg van zuurstoftekort in de hersenen kunnen er stoornissen optreden in de functies van de spieren en ledematen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een slachtoffer met een [[CVATIA|CVA/TIA]] plotseling zijn rechter lichaamshelft niet meer kan gebruiken, of dat het gevoel in die lichaamshelft veranderd is. Soms is ook de spraak gestoord, is er een afhangende mondhoek of begrijpt het slachtoffer niet wat er tegen hem gezegd wordt.
<br><br>
Ook na een ongeval kan er uitval optreden als gevolg van een [[dwarslaesie]], waarbij het [[ruggenmerg]] is doorgesneden. Hierdoor is er vaan symmetrische uitval, dat wil zeggen dat bijvoorbeeld beide benen niet meer gebruikt kunnen worden. Soms is er dan ook sprake van urineverlies, een blijvende erectie [[priapisme]] of [[neurogene shock]].
{| class="wikitable"
|}
===Controles in de Disability===* Controleer of het slachtoffer bij bewustzijn is met de AVPU score:** Alert: het slachtoffer heeft spontaan de ogen open en spreekt met de hulpverlener.** Verbal: het slachtoffer opent de ogen pas wanneer de hulpverlener hem uitdrukkelijk aanspreekt.** Pain: het slachtoffer opent de ogen of reageert door te bewegen of te kreunen nadat de hulpverlener hem een [[pijnprikkel]] heeft toegediend.** Unresponsive: het slachtoffer reageert op geen enkele prikkel.* Kijk of er sprake is van een verschil in pupilgrootte ([[anisocorie]]).===Welke controles * Kijk of er bloed of [[hersenvocht]] ([[liquor]]) uit de neus of oren van het slachtoffer komt.* Controleer of het slachtoffer goed georiënteerd is, dat wil zeggen of hij weet wie hij is, waar hij is, welke dag het is en wat hij aan het doen was. Controleer op [[post-traumatische amnesie]].* Kijk of er tekenen zijn van uitval als gevolg van een dwarslaesie* Voer de [[BeFAST]]-test uit** Face: Kijk naar het gelaat van het slachtoffer naar afhangende mondhoeken of afhangende oogleden** Arms: Vraag het slachtoffer om beide armen omhoog te brengen en te houden met de handpalm naar boven en hoede ogen te sluiten. Kijk of een van de armen uitzakt. (Let op: Voer deze test niet uit bij een verdenking op wervelletsel!)** Speech: beoordeel de spraak. Is er sprake van spreken met een dubbele tong, onsamenhangende spraak of onbegrip?** Time: ga na hoelang de klachten al bestaan en geef dit door aan de ambulancedienst. * Ga na of er sprake kan zijn van een andere stoornis in het bewustzijn: [[Aandoeningen:Flauwte|Flauwte]], [[Aandoeningen:Bewusteloosheid|Bewusteloosheid]], [[Intoxicaties:Algemeen|Vergiftigingen]], [[Intoxicaties:AlcoholDrugs|Alcohol en Drugs]], [[Aandoeningen:DiabetesMellitus|Diabetes Mellitus]], [[Aandoeningen:Epilepsie|Epilepsie]], [[Aandoeningen:WarmteKoudeLetsels|Warmte/Koudeletsels]].
===Handelingen in de ...===
[[Wervelletsel:Wervelletsel|wervelletsel]] [[Wervelletsel:Dwarslaesie|dwarslaesie]] [[Hersenletsel:Hersenletsel|hersenletsel]]