Epiduraal hematoom

Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?

Een epiduraal hematoom ook wel epidurale bloeding genoemd is een ernstig hoofd-hersenletsel dat ontstaat na een trauma. Een hematoom is een bloeduitstorting als gevolg van schade aan de bloedvaten.

Inleiding op onderwerp

Bij een ernstig trauma van het hoofd (trauma capitis), door een ongeval of klap op het hoofd kan ernstig letsel aan en in de schedel ontstaan. De schedel kan breken (schedelfractuur), maar ook in de hersenen kunnen als gevolg van verscheuring van bloedvaten ernstige bloedingen optreden. Bij een schedelbasisfractuur raken vaak vaten die over de binnenzijde van de schedel lopen beschadigd waardoor een bloeding ontstaat. Bij een epiduraal hematoom ontstaat een verscheuring van een slagader die tussen het harde hersenvlies en de schedel loopt, namelijk de arteria meningea media in de volksmond ook wel de 'bromfietsarterie' genoemd omdat deze vaak bij brommerongevallen waarbij geen helm gedragen wordt scheurt. Doordat dit een slagaderlijke bloeding is, zal er snel veel bloed tussen de schedel en de hersenen komen (het hematoom). Hierdoor ontstaat druk op de hersenen waardoor bewustzijnsstoornissen en uitvalsverschijnselen kunnen ontstaan.

Symptomen en klachten

Het epiduraal hematoom gaat, zoals veel andere hersenletsels, gepaard met bewusteloosheid als gevolg van de klap op het hoofd. De bewusteloosheid kan enige tijd duren, waarna het slachtoffer weer aanspreekbaar wordt en vaak helder is. Later zal het slachtoffer echter weer het bewustzijn verliezen, doordat de bloeding zorgt voor toenemende druk in de schedel en op de hersenen. De periode dat het slachtoffer tussen de bewusteloosheid helder is wordt ook wel het 'lucide interval' genoemd. Het 'lucide interval' is verraderlijk omdat het de schijn geeft van goed herstel, terwijl er wel degelijk sprake is van een ernstig hersenletsel. In de medische literatuur wordt het ziektebeeld ook wel omschreven als: ‘they talk and die‘. Het slachtoffer zal vaak klagen over hoofdpijn, misselijkheid en zal soms braken. Na het opnieuw intreden van de bewusteloosheid treedt verdere achteruitgang op met toenemende uitvalsverschijnselen en later stoornissen in de vitale functies.

De gevonden uitvalsverschijnselen kunnen divers zijn, zoals het niet meer kunnen gebruiken van een arm of been, uitval van de aangezichtszenuw met scheef hangen van de mond, spraakstoornissen enzovoorts. Door eenzijdige druk op de hersenzenuwen kan een verschil in pupilgrootte (ook wel anisocorie genoemd) worden gevonden. De pupil aan de zijde van de bloeding wordt groot en reageert niet langer op licht (lichtstijfheid). De hoge druk veroorzaakt ook braakneigingen, wat een gevaar oplevert voor de luchtweg. Soms krijgt het slachtoffer epileptische insulten.

Het epiduraal hematoom wordt vaak samen gezien met een schedelbasisfractuur en er is ook verhoogd risico op wervelletsel. Kijk ook naar tekenen van een schedelbasisfractuur zoals hersenvocht of bloed uit neus of oren, het Battle-sign of brilhematoom.

Let op: in het klassieke beeld van het epiduraal hematoom is er een 'lucide interval'. Dit is echter niet altijd aanwezig, immers wanneer er een grote bloeding is met snelle drukopbouw in de hersenen zal het slachtoffer niet meer bij bewustzijn komen. Daarnaast is er bij ernstige hoofd- en hersenletsels vaak sprake van meerdere soorten letsels tegelijkertijd.

Handelen

Het epiduraal hematoom is een levensbedreigende aandoening en gaat vaak gepaard met andere ernstige letsels aan de schedel, hersenen en wervelkolom. Het is dan ook essentieel om zo snel mogelijk professionele hulp in te schakelen. Houd rekening met de mogelijkheid van nekwervelletsel, immobiliseer zo nodig de nek van het slachtoffer met de handgreep van Zäch. Stel de vitale functies veilig en handel verder als algemeen bij hersenletsel.