Ademhalings- en circulatiestilstand: verschil tussen versies

Versie van 30 jun 2011 om 15:18

De definitie van het begrip circulatiestilstand wordt omschreven als: een acuut optredende stilstand van de circulatie, waarbij het hart geen effectieve output meer heeft, en de klinische dood op zeer korte termijn intreedt. Per jaar overlijden in Nederland ca. 130.000 personen. Van de totale groep overleden personen sterven ongeveer 15.000 personen aan de gevolgen van een circulatiestilstand. Dit geeft een indruk over het potentiële aantal te redden personen. De oorzaak van een circulatiestilstand kan divers zijn. Meestal is een hartinfarct de oorzaak. Als gevolg hiervan kan ventrikelfibrilleren optreden. Dit is het snel en onsamenhangend samentrekken van de hartspiercellen, waarbij er geen effectieve cardiac output is. Zonder behandeling door deskundigen is dit dodelijk. Om de tijd tot aan de behandeling te overbruggen is de reanimatie bedacht.

Processen in het lichaam bij een circulatiestilstand

Zodra er een circulatiestilstand op treedt, vindt er geen zuurstoftransport meer plaats naar de verschillende organen. Hierdoor kan onherstelbare schade ontstaan. Het meest kwetsbaar hiervoor zijn de hersenen. Al na ongeveer 4 minuten circulatiestilstand kan onherstelbare schade in de hersenen optreden. Ook de hartspier zelf en de nieren zijn erg gevoelig voor een verminderd zuurstofaanbod. Een circulatiestilstand wordt veroorzaakt door een hartritmestoornis, zuurstoftekort in de hartspier (myocard) of directe schade aan het hart als gevolg van stomp trauma of penetrerend letsel. Vaak is er een combinatie van zuurstoftekort in de hartspier, met een ritmestoornis als gevolg. De oorzaak van een circulatiestilstand kan primair in het hart gelegen zijn, zoals bij een myocardinfarct of een hartritmestoornis, waarbij de pompfunctie van het hart wegvalt. Daarnaast kunnen ook factoren elders in het lichaam zorgen voor een circulatiestilstand, zoals shock waarbij er onvoldoende circulerend bloedvolume is of waarbij de circulatie als gevolg van een obstructie belemmerd is. Wanneer er een ademstilstand optreedt als gevolg van een luchtwegbelemmering, door schade aan het ruggenmerg of als gevolg van schade aan de hersenen zal dit leiden tot zuurstoftekort in het lichaam met als gevolg dat het myocard onvoldoende bloed en zuurstof aangevoerd krijgt en er schade optreedt. Een steekwond in het hart of een ernstig letsel van de thorax kunnen ook directe schade aan de hartspier geven waardoor deze niet langer normaal functioneert. Doel van reanimatie

Bij een reanimatie wordt de pompwerking van het hart nagebootst. Dit gebeurt door het sternum (borstbeen) richting de wervelkolom te drukken. Hierdoor worden de longen samengedrukt waardoor er bloed via het hart in de circulatie terechtkomt. Zodra de druk van het borstbeen wordt afgehaald, zuigen de longvaten zich weer vol met bloed uit de beide venae cavae. De kleppen in het hart zorgen voor een bloedstroom in de juiste richting. Deze cyclus herhaalt zich als het borstbeen weer wordt ingedrukt. Als deze compressies goed worden uitgevoerd, kan maximaal 30% van de normale circulatie worden geëffectueerd. Dit lijkt weinig, maar hiermee kan wel aan het doel van de reanimatie worden voldaan, namelijk de tijd overbruggen totdat professionele hulp arriveert.