Wijzigingen

Nadat iemand een trauma aan het hoofd heeft doorgemaakt is goede observatie van belang. Immers, soms duurt het enige tijd voordat er klachten optreden en het slachtoffer verslechterd. Probeer vast te leggen wat de verandering van symptomen in de tijd is, of de reacties veranderen en welke symptomen er bij komen. Soms treden de alarmsymptomen pas na een tijdje op en is er in eerste instantie alleen sprake van wat niet-specifieke klachten. Realiseer je dat kortdurende bewusteloosheid niet altijd wordt opgemerkt, waardoor het letsel mee lijkt te vallen, terwijl er later toch verslechtering optreedt.

Een slachtoffer met schedelhersenletsel wordt bij voorkeur plat neergelegd, zodat de bloedtoevoer naar de hersenen optimaal blijft. Bij bewusteloosheid zorgt men voor een vrije luchtweg, bij voorkeur door gebruik van de [[chinlift]] zonder de nek te kantelen, er is immers risico op wervelletsel. Om die reden wordt bij voorkeur de [[stabiele zijligging]] niet uitgevoerd, tenzij het slachtoffer alleen gelaten moet worden. Het draaien van het slachtoffer gebeurt bij voorkeur met gebruik van de [[logg-roll]]. ==Overzicht handelen bij het vermoeden op schedelhersenletsel==Men dient zich te realiseren dat schedelhersenletsels een zeer divers en gemend beeld kunnen geven,dat niet altijd gemakkelijk te herkennen is. Het is van groot belang zich te realiseren dat niet allesymptomen direct optreden of op de voorgrond staan en dat ze pas later optreden. Denk hierbij aan eenslachtoffer dat hard op het hoofd is gevallen en bij aantreffen wat misselijk is, hoofdpijn heeft en nietmeer precies weet waar hij is. Na enige tijd kunnen er alsnog alarmsymptomen optreden, zoals verschilin pupilgrootte en een Battle sign. Alarmsymptomen of specifieke symptomen hoeven dus niet directaanwezig te zijn.Een slachtoffer met niet-specifieke symptomen, kortdurend bewustzijnsverlies en/of kortdurendeamnesie dient naar de huisarts of de spoedeisende hulp worden gebracht.Soms treed bewustzijnsverlies niet op of was deze zo kort dat deze niet werd opgemerkt, maar zijn erwel sterke aanwijzingen voor schedelhersenletsel zoals sufheid, traagheid en hoofdpijn. In dat gevaldient het slachtoffer ook door een arts worden gezien.Indien een slachtoffer langdurig bewusteloos is of langdurig amnesie heeft met eventueel nietspecifiekeklachten, neem dan het zekere voor het onzekere en bel 112. Als er alarmsymptomen zijndient er altijd 112 gebeld te worden.Is het slachtoffer bewusteloos, blijf dan ABC controleren (denk aan de chinlift!) en voorkom voorkomen van [[onderkoelingvan het slachtoffer. Zorg ervoor dat het slachtoffer zo min mogelijk bewogen wordt.Bij een slachtoffer dat bij bewustzijn is]], moet ABC gecontroleerd blijven worden. Ga tevens na of hetslachtoffer geen ander letsel heeft. Voorkom onderkoeling van het slachtoffer en zorg ervoor dat hetslachtoffer zo min mogelijk beweegt. Het slachtoffer kan het beste liggend vervoerd worden of wachtenop de komst van professionele hulp.Een slachtoffer met LTSHL dient altijd door een arts gezien te worden. Voor dek een slachtoffer af met MESHLdient met spoed professionele hulp te worden ingeschakeld.Op straat zal het onderscheid tussen de diverse typen hersenletsel lastig te maken zijn. Het verdient deaanbeveling om ieder slachtoffer dat een trauma aan het hoofd heeft gehad en niet direct klachten heeftenige tijd te observeren, om tijdig secundair hersenletsel te onderkennen en te (laten) behandelen. Bijongevallen worden veel bijkomende letsels gezien, zoals wervelletsels en andere ernstigeverwondingen, die door een verminderd bewustzijn van het slachtoffer gemakkelijk gemist kunnenwordendeken. Bij twijfel, bel dan altijd 112!