Inleiding in de ABCDE methode: verschil tussen versies
| [gecontroleerde versie] | [gecontroleerde versie] |
(→Waarom een protocol voor de EHBO?) |
|||
| (11 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Status| | {{Status| | ||
| − | |mainauthor= [[ | + | |mainauthor= [[Pim]] |
| − | |supervisor= [[ | + | |supervisor= [[Pim]] |
| − | |niveau= [[Handleiding#Niveau| | + | |coauthor= [[]] |
| − | |status= [[Handleiding#Status| | + | |controller= |
| + | |niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]] | ||
| + | |status= [[Handleiding#Status|Concept]] | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | De '''ABCDE-methodiek''' ook wel '''het ABCDE''' genoemd, is een gestructureerde methode om een slachtoffer te benaderen tijdens een hulpverlening. In de ABCDE wordt achtereenvolgens gekeken naar: | |
| − | + | * '''Airway''': de [[luchtwegen]] en de [[nekwervelkolom]] | |
| + | * '''Breathing''': de [[ademhaling]] en de [[ventilatie]] | ||
| + | * '''Circulation''': [[actief bloedverlies]] en de [[circulatie]] | ||
| + | * '''Disability''': het [[bewustzijn]] en de [[neurologische functies]] | ||
| + | * '''Exposure''': de [[lichaamstemperatuur]] en het verdere onderzoek: [[Secondary survey]] | ||
| − | === | + | ====Oorsprong van de ABCDE-methodiek==== |
| − | Een protocol | + | Bij de opvang van traumaslachtoffers wordt al jaren gebruik gemaakt van het [[ATLS]] of [[Advanced Trauma Life Support]] protocol. Een slachtoffer wordt volgens een vaste aanpak [[Benadering in de Eerste Hulp|benaderd]], zijn [[vitale functies]] gecontroleerd en onderzocht op levensbedreigende aandoeningen en behandeld. Het protocol biedt een gestructureerde methode om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de toestand van het slachtoffer en vooral niets te missen. Daarnaast is de methodiek gebaseerd op het adagium: 'treat first what kills first'. Ofwel: behandel hetgeen dat het meest levensbedreigend is het eerste, voordat men verder gaat met de volgende stap in het ABCDE. Ook in de Eerste Hulp wordt doorgaans met een vaste [[Benadering in de Eerste Hulp|benadering]] van slachtoffers gewerkt. De ene cursus doet dat impliciet, zoals het [[Oranje Kruis]], maar vele andere cursussen gebruiken daarvoor een aangepaste versie van het ABCDE dat in de [[ATLS]] ontwikkeld is. |
| + | |||
| + | Op deze wiki geven wij een overzicht van de ABCDE-methodiek, dat is aangepast voor eerstehulpverleners. | ||
| + | |||
| + | ====Waarom een vaste methodiek voor de EHBO?==== | ||
| + | Eerste Hulpverleners bouwen doorgaans weinig ervaring op met slachtoffers die ernstig gewond zijn of plotseling ernstig ziek zijn. Hierdoor treedt in deze situaties vaak veel stress op en raakt men even kwijt wat te doen. De ABCDE-methodiek biedt in die situatie houvast. Volgens een vast stramien worden een aantal punten nagelopen en men kan, als men het even niet meer weet, terugvallen op de methodiek. De kans dat ernstige letsels gemist worden is kleiner en men zal deze letsels in de juiste volgorde behandelen doordat de methodiek is gebaseerd op het "treat first what kills first" principe. Daarnaast wordt de methodiek wereldwijd gebruikt en ontstaat er dus een eenduidige hulpverlening, waar de professionele hulpverlener snel de hulpverlening over kan nemen van de EHBO'er en er snel informatie uitgewisseld kan worden over de situatie van het slachtoffer. | ||
| + | |||
| + | ==ABCDE-methodiek voor de Eerste Hulp== | ||
| + | Deze wiki gebruikt een aangepaste versie van de ABCDE-methodiek die door [[professionele hulpverleners]] wordt gebruikt. De onderzoeken en handelingen zijn aangepast aan het niveau van de eerstehulpverlener. Opgemerkt moet worden dat we hier een uitgebreid overzicht geven, waarbij het onderzoek door sommige eerstehulpverleners beperkter gebruikt zal worden dan hier beschreven. Wanneer een bepaalde handeling behoort tot het niveau van de (ver)gevorderde hulpverlener wordt dit aangegeven. | ||
| + | |||
| + | Centrale principes in de ABCDE-methodiek zijn: | ||
| + | * '''Treat first what kills first''': behandel de meest levensbedreidende aandoeningen het eerste, volg het ABCDE en ga pas verder naar de volgende stap als alle stoornissen binnen een onderdeel behandeld zijn. | ||
| + | * '''Do no further harm''': maak de toestand van het slachtoffer niet erger dan het is. Doe geen dingen die je niet kunt en voer geen onnodige handelingen uit. | ||
| + | |||
| + | Achtereenvolgens worden behandeld: | ||
| + | * '''[[Danger]]''': het kortstondig analyseren van de situatie op [[gevaar]] en het kortstondig nagaan van het [[ongevalsmechanisme]]. | ||
| + | * '''[[Response]]''': het kortstondig controleren van het [[bewustzijn]] door het aanspreken van het slachtoffer. | ||
| + | * '''[[Shout for help]]''': het vroegtijdig inschakelen van extra hulp. | ||
| + | * '''[[Airway and C-Spine]]''': het controleren en vrijmaken van de [[luchtweg]] en nagaan of er sprake kan zijn van [[nekwervelletsel]]. | ||
| + | * '''[[Breathing]]''': het controleren van de [[ademhaling]] en het herkennen en behandelen van stoornissen in de ademhaling. | ||
| + | * '''[[Circulation and bleeding control]]''': het stelpen van [[actief bloedverlies]] en het herkennen en behandelen van stoornissen in de [[circulatie]]. | ||
| + | * '''[[Disability]]''': het controleren van het [[bewustzijn]] en het herkennen en behandelen van stoornissen in het [[bewustzijn]]. | ||
| + | * '''[[Exposure and secondary survey]]''': voorkomen van [[onderkoeling]], uitgebreide [[anamnese]] en het uitvoeren van een [[top-teen onderzoek]]. | ||
| + | |||
| + | Daarnaast wordt een overzicht gegeven van de [[uitvoering van de ABCDE methode]]. | ||
| + | |||
| + | Start met de ABCDE-methodiek, ga naar [[Danger]]. | ||
| + | |||
| + | ==Bronvermeldingen== | ||
| + | Op deze pagina wordt onder andere gebruik gemaakt van de volgende bronnen:<ref name="atls">ATLS: Advanced Trauma Life Support Program for Doctors, 8th Edition, American College of Surgeons (American College of Surgeons, Chicago, 2008) ISBN 978-1-880696-31-6</ref><ref name="acutegnk">Acute Geneeskunde, zesde druk, Thijs et al. (Elsevier 2005) ISBN 90-352-2754-9</ref><ref name="medicals">Acute Medical Emergencies, The Practical Approach, Second Edition, Advanced Life Support Group (Wiley-Blackwell 2010) ISBN 978-0-7279-1854-3</ref><ref name=phtls>De Nederlandse Uitgave van Prehospital Trauma Life Support, NAEMT, Tweede druk (Elsevier Gezondheidszorg 2007) ISBN 978-0-323-03331-2</ref> | ||
| + | |||
| + | <references /> | ||
| + | |||
| + | [[Categorie:ABCDE]] | ||
Huidige versie van 28 feb 2012 om 16:55
| Auteur: Pim / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee? |
De ABCDE-methodiek ook wel het ABCDE genoemd, is een gestructureerde methode om een slachtoffer te benaderen tijdens een hulpverlening. In de ABCDE wordt achtereenvolgens gekeken naar:
- Airway: de luchtwegen en de nekwervelkolom
- Breathing: de ademhaling en de ventilatie
- Circulation: actief bloedverlies en de circulatie
- Disability: het bewustzijn en de neurologische functies
- Exposure: de lichaamstemperatuur en het verdere onderzoek: Secondary survey
Inhoud
Oorsprong van de ABCDE-methodiek
Bij de opvang van traumaslachtoffers wordt al jaren gebruik gemaakt van het ATLS of Advanced Trauma Life Support protocol. Een slachtoffer wordt volgens een vaste aanpak benaderd, zijn vitale functies gecontroleerd en onderzocht op levensbedreigende aandoeningen en behandeld. Het protocol biedt een gestructureerde methode om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de toestand van het slachtoffer en vooral niets te missen. Daarnaast is de methodiek gebaseerd op het adagium: 'treat first what kills first'. Ofwel: behandel hetgeen dat het meest levensbedreigend is het eerste, voordat men verder gaat met de volgende stap in het ABCDE. Ook in de Eerste Hulp wordt doorgaans met een vaste benadering van slachtoffers gewerkt. De ene cursus doet dat impliciet, zoals het Oranje Kruis, maar vele andere cursussen gebruiken daarvoor een aangepaste versie van het ABCDE dat in de ATLS ontwikkeld is.
Op deze wiki geven wij een overzicht van de ABCDE-methodiek, dat is aangepast voor eerstehulpverleners.
Waarom een vaste methodiek voor de EHBO?
Eerste Hulpverleners bouwen doorgaans weinig ervaring op met slachtoffers die ernstig gewond zijn of plotseling ernstig ziek zijn. Hierdoor treedt in deze situaties vaak veel stress op en raakt men even kwijt wat te doen. De ABCDE-methodiek biedt in die situatie houvast. Volgens een vast stramien worden een aantal punten nagelopen en men kan, als men het even niet meer weet, terugvallen op de methodiek. De kans dat ernstige letsels gemist worden is kleiner en men zal deze letsels in de juiste volgorde behandelen doordat de methodiek is gebaseerd op het "treat first what kills first" principe. Daarnaast wordt de methodiek wereldwijd gebruikt en ontstaat er dus een eenduidige hulpverlening, waar de professionele hulpverlener snel de hulpverlening over kan nemen van de EHBO'er en er snel informatie uitgewisseld kan worden over de situatie van het slachtoffer.
ABCDE-methodiek voor de Eerste Hulp
Deze wiki gebruikt een aangepaste versie van de ABCDE-methodiek die door professionele hulpverleners wordt gebruikt. De onderzoeken en handelingen zijn aangepast aan het niveau van de eerstehulpverlener. Opgemerkt moet worden dat we hier een uitgebreid overzicht geven, waarbij het onderzoek door sommige eerstehulpverleners beperkter gebruikt zal worden dan hier beschreven. Wanneer een bepaalde handeling behoort tot het niveau van de (ver)gevorderde hulpverlener wordt dit aangegeven.
Centrale principes in de ABCDE-methodiek zijn:
- Treat first what kills first: behandel de meest levensbedreidende aandoeningen het eerste, volg het ABCDE en ga pas verder naar de volgende stap als alle stoornissen binnen een onderdeel behandeld zijn.
- Do no further harm: maak de toestand van het slachtoffer niet erger dan het is. Doe geen dingen die je niet kunt en voer geen onnodige handelingen uit.
Achtereenvolgens worden behandeld:
- Danger: het kortstondig analyseren van de situatie op gevaar en het kortstondig nagaan van het ongevalsmechanisme.
- Response: het kortstondig controleren van het bewustzijn door het aanspreken van het slachtoffer.
- Shout for help: het vroegtijdig inschakelen van extra hulp.
- Airway and C-Spine: het controleren en vrijmaken van de luchtweg en nagaan of er sprake kan zijn van nekwervelletsel.
- Breathing: het controleren van de ademhaling en het herkennen en behandelen van stoornissen in de ademhaling.
- Circulation and bleeding control: het stelpen van actief bloedverlies en het herkennen en behandelen van stoornissen in de circulatie.
- Disability: het controleren van het bewustzijn en het herkennen en behandelen van stoornissen in het bewustzijn.
- Exposure and secondary survey: voorkomen van onderkoeling, uitgebreide anamnese en het uitvoeren van een top-teen onderzoek.
Daarnaast wordt een overzicht gegeven van de uitvoering van de ABCDE methode.
Start met de ABCDE-methodiek, ga naar Danger.
Bronvermeldingen
Op deze pagina wordt onder andere gebruik gemaakt van de volgende bronnen:[1][2][3][4]
- ↑ ATLS: Advanced Trauma Life Support Program for Doctors, 8th Edition, American College of Surgeons (American College of Surgeons, Chicago, 2008) ISBN 978-1-880696-31-6
- ↑ Acute Geneeskunde, zesde druk, Thijs et al. (Elsevier 2005) ISBN 90-352-2754-9
- ↑ Acute Medical Emergencies, The Practical Approach, Second Edition, Advanced Life Support Group (Wiley-Blackwell 2010) ISBN 978-0-7279-1854-3
- ↑ De Nederlandse Uitgave van Prehospital Trauma Life Support, NAEMT, Tweede druk (Elsevier Gezondheidszorg 2007) ISBN 978-0-323-03331-2
