Amfetamine: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
[gecontroleerde versie][gecontroleerde versie]
(herschreven)
 
(5 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Status|  
 
{{Status|  
−
|mainauthor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]
+
|mainauthor= [[DGeerling2]]
−
|coauthor= [[]]  
+
|coauthor= [[Pim]]
−
|supervisor= [[Supervisor:Pim de Ruijter|Pim]]  
+
|controller=
 +
|supervisor= [[Pim]]  
 
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]  
 
|niveau= [[Handleiding#Niveau|Gevorderd]]  
−
|status= [[Handleiding#Status|Incompleet]]
+
|status= [[Handleiding#Status|Concept]]
 
}}
 
}}
  
−
==Algemene informatie over amfetamine==
 
−
Amfetamine (alpha-methylphenetylamine) is een stof met een opwekkend effect. Amfetamine is ook wel bekend onder de naam 'Speed'.
 
  
−
==Gebruik van amfetamine==
+
==Algemene informatie over Amfetamine==
 +
Amfetamine is eigenlijk een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen met een stimulerende werking. Er zijn veel verschillende soorten amfetamine en stoffen die erop lijken, zoals Crystal Meth maar ook sommige ADHD-medicijnen zijn amfetamineachtig.  Op deze pagina hebben we het over de amfetamine die ook speed genoemd wordt, want dat is de soort die we in het Nederlandse uitgaansleven het meeste tegenkomen.
  
−
Amfetamine wordt gebruikt in de vorm van pillen, capsules of poeder. In poedervorm kan amfetamine gesnoven worden, of na oplossen geinjecteerd.
+
{| class="wikitable"
 +
|-
 +
! Werkzame stof !! Amfetamine
 +
|-
 +
| Straatnamen || Speed, S, pep, snelheid, snel, snats, spit, spek. Merknamen: Benzedrine, Dexedrine, Ritalin
  
−
====Andere namen voor amfetamine====
+
|-
−
Speed.
+
| Soort drugs || Stimulerend
 +
|-
 +
| Toepassing || Medisch en recreatief
 +
|-
 +
| Toedieningsvorm || Poeders, pasta, tabletten of capsules
 +
|-
 +
| Prijs || Tussen de 5 en 10 euro voor een gram.
 +
|-
 +
| (Gewensten) effecten || Werkt afhankelijk van de dosering voornamelijk stimulerend. Onderdrukking van slaap en eetlust. Verhoging van de alertheid.
 +
|-
 +
| Werkingsduur || Vijf tot acht uur, afhankelijk van de genomen hoeveelheid
 +
|-
 +
| Verslavingsrisico || Groot
 +
|-
 +
| Risico's || Angst, oververhitting, hartproblemen en schade aan inwendige organen zoals de lever.
 +
|-
  
−
Tot de amfetamines worden ook [[Ritalin]] (methylfenidaat), PMA en [[efedrine]] gerekend.
+
|}
  
−
==Werking van amfetamine==
+
==Dosering==
−
Amfetamine werkt opwekkend op het [[centrale zenuwstelsel]] en werkt binnen ongeveer 15-20 minuten na inname. Na ongeveer 8-12 uur is (meth)amfetamine uitgewerkt. Bij snuiven of injectie werkt amfetamine vrijwel direct.
+
Het wordt meestal gesnoven of geslikt. Als het geslikt wordt komt het effect later, meestal na zo’n 20-30 minuten, bij snuiven is dat na 5-10 minuten. Bij snuiven heeft de gebruiker een hogere dosering nodig om hetzelfde effect te krijgen. De doseringen van amfetamine wisselen sterk en is daardoor vaak moeilijker te doseren. Veel amfetamine wordt versneden met andere stimulerende stoffen zoals cafeïne. Een gebruikelijke dosis is 5-40 mg. De werkingsduur is 5-8 uur, maar de effecten kunnen veel langer aanhouden.  
 +
Een van de nadelen van het snuiven van amfetamine is dat het heel pijnlijk is.
  
−
==Gewenste effecten van amfetamine==
+
==Effecten==
−
Amfetamines hebben een opwekkende, stimulerende en oppeppende werking. De gebruiker krijgt meer energie en kan uren lang doorgaan.
+
Het is een stimulerend middel, dat betekent dat de ademhaling, hartslag, bloeddruk en de lichaamstemperatuur stijgen. De gebruiker krijgt grote pupillen en krijgt een droge mond omdat zijn lichaam minder speeksel aanmaakt. Het onderdrukt het slaapgevoel en het remt de eetlust.
 +
De gebruiker voelt zich vrolijk en vol energie. Je praten vaak vlug en veel. Het geeft meer uithoudingsvermogen en spierkracht, de ene gebruiker zal meer zelfvertrouwen ervaren terwijl anderen zich meer angstig en rusteloos kunnen gaan voelen. Ook geïrriteerd gedrag en zelf agressie kunnen voorkomen.
 +
Opvallend is de lichamelijke onrust, die zich onder andere uit in snelle kaakbewegingen. Nadat de amfetamine is uitgewerkt blijft een katerig gevoel over en slaat vermoeidheid toe.  
  
−
==Effecten van amfetamine==
+
Je kan de effecten onderverdelen in lichamelijke en geestelijke effecten, die zijn hieronder in de tabel weergegeven.
−
===Psychische en gedragseffecten===
 
−
* Minder vermoeidheid
 
−
* Toegenomen alertheid
 
−
* Toename energie en uithoudingsvermogen
 
−
* Zelfverzekerdheid, toename zelfvertrouwen
 
−
* Gemakkelijk praten
 
−
* Toegenomen prikkelbaarheid
 
−
* Agressie
 
  
−
===Lichamelijk effecten===
+
{| class="wikitable"
−
* Vermindering van de eetlust
+
|-
−
* Stijging [[lichaamstemperatuur]]
+
! LICHAMELIJKE EFFECTEN !! PSYCHISCHE EFFECTEN
−
* Stijging van de [[bloeddruk]]
+
|-
−
* [[Pupilverwijding]] ([[mydriasis]])
+
| Hartslag en bloeddruk gaan omhoog, lichaamstemperatuur stijgt, grote pupillen, droge mond, verlies van eetlust, snellere ademhaling, gespannen spieren, stijve kaken/trekkingen van het gezicht en knarsetanden, hartkloppingen, motorische/lichamelijke onrust, soms zweten of duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn. || Vrolijk, verhoogde alertheid, vermoeidheid wordt onderdrukt, rusteloosheid toename energie, zelfverzekerdheid en soms overschatting, sneller en veel praten, opgefokt, geïrriteerdheid tot agressief gedrag.
−
* Aanspannen van de spieren
+
|-
−
* [[Hoofdpijn]]
 
−
* Duizeligheid
 
−
* [[Tandenknarsen]], snelle kaakbewegingen
 
−
* [[Hyperventilatie]]
 
−
* [[Hartkloppingen]]
 
−
 
−
==Presentatie bij amfetamine of speedgebruik==
 
−
Bij (overmatig) speedgebruik komen slachtoffers vaak pas laat hulp vragen. Ze zijn erg opgefokt en zijn hard voor zichtzelf. Er kan sprake zijn van diverse psychatrische symptomen, zoals vluchtgedrag, wanen en angsten. Er kan hevige opwinding zijn.
 
  
−
Bij overdosering wordt extreme onrust, paniek en verwardheid gezien. Vaak is er spraken van achterdocht.
+
|}
  
−
==Risico's van amfetamine==
+
Ongewenste effecten
−
* Uitputting door vervagen van de grenzen
+
Net als bij XTC (MDMA) is het meest voorkomende acute gevaar een oververhitting (hyperthermie). Soms zie je acute psychotische verschijnselen zoals hallucinaties (denk aan: beestjes onder de huid) die leiden tot wanen en agressief gedrag. Ook hartritmestoornissen en hersenbloedingen worden waargenomen. Bij langdurig gebruik zie je dat gebruikers flink kunnen vermageren.
−
* Ernstige [[oververhitting]] door overmatige inspanning in een warme ruimte
 
−
* Onverwachte effecten door mixen met andere middelen, vooral bij mensen met een zwak hart, hoge bloeddruk, epilepsie of suikerziekte.
 
−
* Hartritmestoornissen en [[hartinfarct]] door overbelasting van het hart en de bloedvaten.
 
  
−
==Combinatie met andere middelen==
+
==Presentatie bij amfetamine==
−
* [[Alcohol]]: de werking van alcohol wordt door gebruik van amfetamines minder voelbaar. Men kan meer drinken voordat men dronkenschap ervaart.  
+
Bij het beoordelen van de klachten en het beeld dien je altijd uit te gaan van wat je waarneemt en altijd rekening houden met het feit dat als een gebruiker vaker gebruikt, hij hogere doseringen kan hebben (gewenning). Zeker bij illegaal gebruik dien je altijd bedacht te zijn op versnijdingen en/of mogelijke verontreiniging van de drugs. Het adagium: ‘Treat the Patiënt, not the drugs’ is bij (drugs)hulpverlening heel belangrijk.
 +
 
 +
Een gebruik van (overmatig) amfetaminegebruik zal pas vaak laat hulp vragen, dit komt voordat ze vaak een grote mate van zelfverzekerdheid hebben en daardoor zichzelf overschatten. Je ziet vaak angst, opgefokt (agitatie) gedrag, opwinding, verwardheid en lichamelijke onrust. De gebruiker heeft grote pupillen, toegenomen zweetproductie en een verhoogde lichaamstemperatuur.
 +
Je kan knarsetanden tot een kaakklem zien, een gebruiker kan klagen over hartkloppingen en een droge mond.
 +
 
 +
Verschijnselen en aandachtspunten Eerste Hulpverlening bij (mogelijk) amfetaminegebruik:
 +
 
 +
{| class="wikitable"
 +
|-
 +
! ABCDE !! Aandachtspunten
 +
|-
 +
| AIRWAY || Droge mond
 +
|-
 +
| BREATHING || Snelle ademhaling
 +
|-
 +
| CIRCULATION || Snelle hartslag, hartkloppingen, hartritmestoornissen
 +
|-
 +
| DISABILITY || Wijde pupillen. Bij overdosering: insulten en bewusteloosheid
 +
|-
 +
| EXPOSURE || Stijging lichaamstemperatuur, oververhitting
 +
|-
 +
| Overig || Onrust, rusteloosheid, opgejaagdheid, kauwbewegingen, tandenknarsen, zweten, spiertrekkingen,hoofdpijn.
 +
|}
 +
 
 +
'''Oververhitting bij amfetaminegebruik'''
 +
De lichaamstemperatuur loopt op door het gebruik van amfetamine. Symptomen hiervan kunnen zijn: rillen, snelle hartslag, bleek uiterlijk, verminderd bewustzijn, misselijkheid en braken.
 +
Stijgt de lichaamstemperatuur tot boven de 40gr. Dan wordt de situatie levensbedreigend, diverse orgaansystemen kunnen gaan falen en werken dan dus niet meer goed en iemand kan dan epileptische aanvallen krijgen of zelfs overlijden. Het risico op oververhitting kan afhankelijk van de omstandigheden waarin de gebruiker zich bevindt ook al optreden bij normale gebruiksdoseringen, en dus niet bij een overdosering alleen.
 +
 
 +
'''Opwindingsdelier'''
 +
Ook wel acute opwindingstoestand. Dit is een levensbedreigende situatie die onmiddellijk ingrepen vraagt van professionele hulpverleners. Het is te herkennen dat iemand zich motorisch heel onrustig en agressief gedraagt. De gebruiker slaat om zich heen en laat zich niet kalmeren. De agressie is niet gericht op zichzelf of op een persoon, maar is volledig willekeurig. Het lukt niet om contact te krijgen met deze slachtoffers.
 +
 
 +
==Combinatiegebruik bij amfetamine==
 +
[[Alcohol]] wordt door het gebruik van amfetamine minder merk- en voelbaar door de gebruiker. Degene kan meer drinken voordat hij een dronkenmansgevoel krijgt. Ongewenste effecten zoals agressie en oververhitting kunnen hierbij eerder optreden.
 +
[[Cannabis]] en amfetamine hierdoor worden de effecten van de amfetamine verzacht, maar er is een grotere kans op psychische problemen, want angst en onrust kunnen toenemen.
 +
[[Cocaine]] en [[XTC]] werken beiden stimulerend. Deze twee middelen combineren kan tot een grote belasting leiden op de vitale functies zoals hartfunctie, en kan leiden tot ernstige ritmestoornissen, hartinfarct en hersenbloedingen. Ook uitputting en uitdroging kunnen eerder leiden tot oververhitting.
 +
 
 +
==Eerste Hulp bij amfetaminegebruik==
 +
Geruststellen en letten op eigen veiligheid is voor jou als eerstehulpverlener belangrijk. Beoordeel je slachtoffer met de abcde-methode en binnen de evenementenzorg bewaak je de vitale functies goed en overleg je laagdrempelig met een zorgprofessional. Breng de hulpvrager in een rustige en bij voorkeur prikkelarme omgeving.
 +
 
 +
Bij tekenen van oververhitting en opwindingsdelier altijd overleg met professionele zorgverleners.
  
 
==Meer informatie==
 
==Meer informatie==
−
Verder lezen: http://www.drugsinfo.nl
+
Verder lezen: [http://drugsinfo.nl Drugsinfo van het Trimbos]
 +
 
 +
 
 +
==Bronnen==
 +
Voor deze informatie is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:
 +
<ref>EHBO bij overmatig gebruik van ALCOHOL, DRUGS en MEDICIJNEN. NovaDic Kentron. </ref><ref>Drugs voor junkies en dummies. Bezemer & Wesselink. 2015 Prometheus Amsterdam</ref>  <ref>DRUGS en ALCOHOL Gebruik, misbruik en verslaving. Kerssemakers et al. 2008 Bohn Stafleu van Loghum</ref> <ref>Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum - UMC Utrecht. Geraadpleegd op: 17 maart 2020.</ref>
 +
 
 +
 
  
 
[[Categorie:Alcohol_en_drugs]]
 
[[Categorie:Alcohol_en_drugs]]

Huidige versie van 17 mrt 2020 om 13:43

Auteur: DGeerling2 / Supervisor: Pim / Co-auteur: Pim / Niveau: Gevorderd / Paginastatus: Concept. Laatste bewerking: DGeerling2. Zie ook Handleiding.

Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?


Algemene informatie over Amfetamine

Amfetamine is eigenlijk een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen met een stimulerende werking. Er zijn veel verschillende soorten amfetamine en stoffen die erop lijken, zoals Crystal Meth maar ook sommige ADHD-medicijnen zijn amfetamineachtig. Op deze pagina hebben we het over de amfetamine die ook speed genoemd wordt, want dat is de soort die we in het Nederlandse uitgaansleven het meeste tegenkomen.

Werkzame stof Amfetamine
Straatnamen Speed, S, pep, snelheid, snel, snats, spit, spek. Merknamen: Benzedrine, Dexedrine, Ritalin
Soort drugs Stimulerend
Toepassing Medisch en recreatief
Toedieningsvorm Poeders, pasta, tabletten of capsules
Prijs Tussen de 5 en 10 euro voor een gram.
(Gewensten) effecten Werkt afhankelijk van de dosering voornamelijk stimulerend. Onderdrukking van slaap en eetlust. Verhoging van de alertheid.
Werkingsduur Vijf tot acht uur, afhankelijk van de genomen hoeveelheid
Verslavingsrisico Groot
Risico's Angst, oververhitting, hartproblemen en schade aan inwendige organen zoals de lever.

Dosering

Het wordt meestal gesnoven of geslikt. Als het geslikt wordt komt het effect later, meestal na zo’n 20-30 minuten, bij snuiven is dat na 5-10 minuten. Bij snuiven heeft de gebruiker een hogere dosering nodig om hetzelfde effect te krijgen. De doseringen van amfetamine wisselen sterk en is daardoor vaak moeilijker te doseren. Veel amfetamine wordt versneden met andere stimulerende stoffen zoals cafeïne. Een gebruikelijke dosis is 5-40 mg. De werkingsduur is 5-8 uur, maar de effecten kunnen veel langer aanhouden. Een van de nadelen van het snuiven van amfetamine is dat het heel pijnlijk is.

Effecten

Het is een stimulerend middel, dat betekent dat de ademhaling, hartslag, bloeddruk en de lichaamstemperatuur stijgen. De gebruiker krijgt grote pupillen en krijgt een droge mond omdat zijn lichaam minder speeksel aanmaakt. Het onderdrukt het slaapgevoel en het remt de eetlust. De gebruiker voelt zich vrolijk en vol energie. Je praten vaak vlug en veel. Het geeft meer uithoudingsvermogen en spierkracht, de ene gebruiker zal meer zelfvertrouwen ervaren terwijl anderen zich meer angstig en rusteloos kunnen gaan voelen. Ook geïrriteerd gedrag en zelf agressie kunnen voorkomen. Opvallend is de lichamelijke onrust, die zich onder andere uit in snelle kaakbewegingen. Nadat de amfetamine is uitgewerkt blijft een katerig gevoel over en slaat vermoeidheid toe.

Je kan de effecten onderverdelen in lichamelijke en geestelijke effecten, die zijn hieronder in de tabel weergegeven.

LICHAMELIJKE EFFECTEN PSYCHISCHE EFFECTEN
Hartslag en bloeddruk gaan omhoog, lichaamstemperatuur stijgt, grote pupillen, droge mond, verlies van eetlust, snellere ademhaling, gespannen spieren, stijve kaken/trekkingen van het gezicht en knarsetanden, hartkloppingen, motorische/lichamelijke onrust, soms zweten of duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn. Vrolijk, verhoogde alertheid, vermoeidheid wordt onderdrukt, rusteloosheid toename energie, zelfverzekerdheid en soms overschatting, sneller en veel praten, opgefokt, geïrriteerdheid tot agressief gedrag.

Ongewenste effecten Net als bij XTC (MDMA) is het meest voorkomende acute gevaar een oververhitting (hyperthermie). Soms zie je acute psychotische verschijnselen zoals hallucinaties (denk aan: beestjes onder de huid) die leiden tot wanen en agressief gedrag. Ook hartritmestoornissen en hersenbloedingen worden waargenomen. Bij langdurig gebruik zie je dat gebruikers flink kunnen vermageren.

Presentatie bij amfetamine

Bij het beoordelen van de klachten en het beeld dien je altijd uit te gaan van wat je waarneemt en altijd rekening houden met het feit dat als een gebruiker vaker gebruikt, hij hogere doseringen kan hebben (gewenning). Zeker bij illegaal gebruik dien je altijd bedacht te zijn op versnijdingen en/of mogelijke verontreiniging van de drugs. Het adagium: ‘Treat the Patiënt, not the drugs’ is bij (drugs)hulpverlening heel belangrijk.

Een gebruik van (overmatig) amfetaminegebruik zal pas vaak laat hulp vragen, dit komt voordat ze vaak een grote mate van zelfverzekerdheid hebben en daardoor zichzelf overschatten. Je ziet vaak angst, opgefokt (agitatie) gedrag, opwinding, verwardheid en lichamelijke onrust. De gebruiker heeft grote pupillen, toegenomen zweetproductie en een verhoogde lichaamstemperatuur. Je kan knarsetanden tot een kaakklem zien, een gebruiker kan klagen over hartkloppingen en een droge mond.

Verschijnselen en aandachtspunten Eerste Hulpverlening bij (mogelijk) amfetaminegebruik:

ABCDE Aandachtspunten
AIRWAY Droge mond
BREATHING Snelle ademhaling
CIRCULATION Snelle hartslag, hartkloppingen, hartritmestoornissen
DISABILITY Wijde pupillen. Bij overdosering: insulten en bewusteloosheid
EXPOSURE Stijging lichaamstemperatuur, oververhitting
Overig Onrust, rusteloosheid, opgejaagdheid, kauwbewegingen, tandenknarsen, zweten, spiertrekkingen,hoofdpijn.

Oververhitting bij amfetaminegebruik De lichaamstemperatuur loopt op door het gebruik van amfetamine. Symptomen hiervan kunnen zijn: rillen, snelle hartslag, bleek uiterlijk, verminderd bewustzijn, misselijkheid en braken. Stijgt de lichaamstemperatuur tot boven de 40gr. Dan wordt de situatie levensbedreigend, diverse orgaansystemen kunnen gaan falen en werken dan dus niet meer goed en iemand kan dan epileptische aanvallen krijgen of zelfs overlijden. Het risico op oververhitting kan afhankelijk van de omstandigheden waarin de gebruiker zich bevindt ook al optreden bij normale gebruiksdoseringen, en dus niet bij een overdosering alleen.

Opwindingsdelier Ook wel acute opwindingstoestand. Dit is een levensbedreigende situatie die onmiddellijk ingrepen vraagt van professionele hulpverleners. Het is te herkennen dat iemand zich motorisch heel onrustig en agressief gedraagt. De gebruiker slaat om zich heen en laat zich niet kalmeren. De agressie is niet gericht op zichzelf of op een persoon, maar is volledig willekeurig. Het lukt niet om contact te krijgen met deze slachtoffers.

Combinatiegebruik bij amfetamine

Alcohol wordt door het gebruik van amfetamine minder merk- en voelbaar door de gebruiker. Degene kan meer drinken voordat hij een dronkenmansgevoel krijgt. Ongewenste effecten zoals agressie en oververhitting kunnen hierbij eerder optreden. Cannabis en amfetamine hierdoor worden de effecten van de amfetamine verzacht, maar er is een grotere kans op psychische problemen, want angst en onrust kunnen toenemen. Cocaine en XTC werken beiden stimulerend. Deze twee middelen combineren kan tot een grote belasting leiden op de vitale functies zoals hartfunctie, en kan leiden tot ernstige ritmestoornissen, hartinfarct en hersenbloedingen. Ook uitputting en uitdroging kunnen eerder leiden tot oververhitting.

Eerste Hulp bij amfetaminegebruik

Geruststellen en letten op eigen veiligheid is voor jou als eerstehulpverlener belangrijk. Beoordeel je slachtoffer met de abcde-methode en binnen de evenementenzorg bewaak je de vitale functies goed en overleg je laagdrempelig met een zorgprofessional. Breng de hulpvrager in een rustige en bij voorkeur prikkelarme omgeving.

Bij tekenen van oververhitting en opwindingsdelier altijd overleg met professionele zorgverleners.

Meer informatie

Verder lezen: Drugsinfo van het Trimbos


Bronnen

Voor deze informatie is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

[1][2] [3] [4]
  1. ↑ EHBO bij overmatig gebruik van ALCOHOL, DRUGS en MEDICIJNEN. NovaDic Kentron.
  2. ↑ Drugs voor junkies en dummies. Bezemer & Wesselink. 2015 Prometheus Amsterdam
  3. ↑ DRUGS en ALCOHOL Gebruik, misbruik en verslaving. Kerssemakers et al. 2008 Bohn Stafleu van Loghum
  4. ↑ Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum - UMC Utrecht. Geraadpleegd op: 17 maart 2020.
Overgenomen van "http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Amfetamine&oldid=6659"