Schedelbasis fractuur: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
[gecontroleerde versie][gecontroleerde versie]
Regel 1: Regel 1:
{| class="wikitable"
+
Schedelbasisfractuur
|-
+
Pathofysiologie
| Niveau: '''Gevorderd'''
+
De schedelbasis is een vrij stevig en relatief moeilijk te breken bot, dat zich onder de hersenen bevindt.
|}
+
Fracturen zijn dan ook een teken van een hoogenergetisch ongevalsmechanisme en gaan meestal
 
+
gepaard met ernstig letsel van het hersenweefsel. Door de schedelbasis lopen tal van bloedvaten en
 
+
zenuwen die kunnen beschadigen als er een fractuur optreedt. Hierdoor gaat een schedelbasisfractuur
===Inleiding===
+
vaak samen met een epiduraal hematoom. Ben er bij een schedelbasisfractuur altijd op bedacht dat
Een subduraal hematoom is gelokaliseerd tussen de dura mater en de arachnoïdea. In het algemeen is
+
schedel(basis)fracturen vaak samengaan met bloedingen in de schedel en andere hersenletsels.
er sprake van een veneuze bloeding door verscheuring van venen die aan het oppervlak van het
 
hersenparenchym lopen. Er wordt aangenomen dat er altijd een schedeltrauma aan vooraf is gegaan, al
 
was het maar het stoten van het hoofd tegen een kastje of iets dergelijks. Lang niet altijd is er dan ook
 
sprake van een schedelfractuur. De klachten kunnen acuut ontstaan (bij ernstige letsels) of geleidelijk
 
(sub-acuut door een trivialer ongevalsmechanisme), en kunnen het gevolg zijn van het hematoom zelf,
 
maar ook van de ontstekingsreactie die volgt op de bloeding. Anders dan bij een epiduraal hematoom is
 
er vaak een bijkomende contusie van het hersenparenchym. Het is deze hersencontusie die uiteindelijk
 
de prognose bepaald. Net als bij het epiduraal hematoom kan verplaatsing van hersenweefsel ontstaan
 
en inklemming. Door de kneuzing en het oedeem is het positieve effect van een ontlastende operatie
 
geringer dan bij een epiduraal hematoom.
 
 
Symptomen
 
Symptomen
Er kan sprake zijn van een wisselend bewustzijn, slaperigheid of cognitieve veranderingen. Ook kan er
+
Bij een fractuur van de voorste schedelbasis kan bloed en liquorvloed via de neus optreden en kan een
door de contusie sprake zijn van coma en kan aan de kant van het hematoom de pupil wijd en lichtstijf
+
brilhematoom ontstaan. Fracturen van de middelste schedelbasis kunnen leiden tot bloed en liquorvloed
worden en aan de contralaterale zijde verlamming van de lichaamshelft optreden.
+
via het oor, een hematotympanum (bloed achter het trommelvlies), en een aangezichtsparese door een
Bij plotselinge achteruitgang van neurologische of cognitieve functies bij ouderen moet altijd aan een
+
laesie van de n. facialis in het rotsbeen. Tevens kan hierbij een hematoom bij het mastoïd ontstaan, dat
subduraal hematoom gedacht worden, zeker bij het gebruik van bloedverdunnende medicijnen. Het
+
zichtbaar is achter het oor (battle sign). De hematomen kunnen ook pas enkele uren na het trauma
ongeval is dan in sommige gevallen al meer dan een dag eerder voorgevallen. Het klassieke voorbeeld
+
zichtbaar worden.
van een sub-acuut subduraal hematoom is de bejaarde die het hoofd aan een kastje heeft gestoten
+
Ook kan er sprake zijn van onrust, misselijkheid en braken of bewusteloosheid. Deze
(minimaal trauma) en in de loop van de dag of enkele dagen steeds suffer wordt.
+
bewustzijnsstoornis kan van korte duur zijn, maar kan ook pas na enige tijd optreden. Coma, wijd en
 +
lichtstijve pupil(len) en Cheyne-Stokes-ademhaling kunnen ook voorkomen. Cheyne-Stokes-ademhaling
 +
is een afwisselend diepe ademhaling met tussenpozen van vrijwel volkomen ademstilstand.
 +
Figuur 7.3: Brilhematoom
 
Handelen
 
Handelen
Het subduraal hematoom wordt uitgevraagd in het protocol bij Disability 1. Na het vaststellen van het
+
Bel 112 en laat het slachtoffer plat liggen en blijf de vitale functies controleren. Bij bloed- en liquorverlies
subduraal hematoom belt men direct 112 en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is,
+
via het oor hoeft niet steriel afgedekt te worden, omdat zich in de gehoorgang bloedstolsels vormen die
verder met het protocol. Het is van groot belang om de vitale functies te blijven controleren en deze
+
het afsluiten. Verdere verwondingen kunnen voorzichtig afgedekt worden. Er mag niet gemanipuleerd
veilig te stellen. Indien het slachtoffer in coma raakt, start dan met het protocol voor slachtoffers buiten
+
worden met het hoofd daar er sprake kan zijn van begeleidend wervelletsel; de halswervelkolom dient
bewustzijn.
+
beschermd te worden. Dit kan manueel door het hoofd met twee handen aan beide zijden vast te (laten)
Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er
+
houden.
een verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.
+
De schedelbasisfractuur wordt ontdekt in het protocol bij Disability 1, waar men vaststelt dat er liquor of
 +
bloed uit neus of oren komt. Na het vaststellen van de schedelbasisfractuur wordt een ambulance
 +
gebeld en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is, verder met het protocol.
 +
Bij coma handelen volgens het comaprotocol.

Versie van 25 mrt 2011 om 10:47

Schedelbasisfractuur Pathofysiologie De schedelbasis is een vrij stevig en relatief moeilijk te breken bot, dat zich onder de hersenen bevindt. Fracturen zijn dan ook een teken van een hoogenergetisch ongevalsmechanisme en gaan meestal gepaard met ernstig letsel van het hersenweefsel. Door de schedelbasis lopen tal van bloedvaten en zenuwen die kunnen beschadigen als er een fractuur optreedt. Hierdoor gaat een schedelbasisfractuur vaak samen met een epiduraal hematoom. Ben er bij een schedelbasisfractuur altijd op bedacht dat schedel(basis)fracturen vaak samengaan met bloedingen in de schedel en andere hersenletsels. Symptomen Bij een fractuur van de voorste schedelbasis kan bloed en liquorvloed via de neus optreden en kan een brilhematoom ontstaan. Fracturen van de middelste schedelbasis kunnen leiden tot bloed en liquorvloed via het oor, een hematotympanum (bloed achter het trommelvlies), en een aangezichtsparese door een laesie van de n. facialis in het rotsbeen. Tevens kan hierbij een hematoom bij het mastoïd ontstaan, dat zichtbaar is achter het oor (battle sign). De hematomen kunnen ook pas enkele uren na het trauma zichtbaar worden. Ook kan er sprake zijn van onrust, misselijkheid en braken of bewusteloosheid. Deze bewustzijnsstoornis kan van korte duur zijn, maar kan ook pas na enige tijd optreden. Coma, wijd en lichtstijve pupil(len) en Cheyne-Stokes-ademhaling kunnen ook voorkomen. Cheyne-Stokes-ademhaling is een afwisselend diepe ademhaling met tussenpozen van vrijwel volkomen ademstilstand. Figuur 7.3: Brilhematoom Handelen Bel 112 en laat het slachtoffer plat liggen en blijf de vitale functies controleren. Bij bloed- en liquorverlies via het oor hoeft niet steriel afgedekt te worden, omdat zich in de gehoorgang bloedstolsels vormen die het afsluiten. Verdere verwondingen kunnen voorzichtig afgedekt worden. Er mag niet gemanipuleerd worden met het hoofd daar er sprake kan zijn van begeleidend wervelletsel; de halswervelkolom dient beschermd te worden. Dit kan manueel door het hoofd met twee handen aan beide zijden vast te (laten) houden. De schedelbasisfractuur wordt ontdekt in het protocol bij Disability 1, waar men vaststelt dat er liquor of bloed uit neus of oren komt. Na het vaststellen van de schedelbasisfractuur wordt een ambulance gebeld en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is, verder met het protocol. Bij coma handelen volgens het comaprotocol.