| Niveau: Gevorderd |
Inhoud
Inleiding op onderwerp
Bij een ernstig trauma aan het hoofd kunnen vele structuren beschadigd raken. Een letsel van de schedel, zoals de schedelbasis fractuur veroorzaakt ook in de schedel problemen. Zo kan door het schuren van de slagaders die tussen de schedel en het harde hersenvlies (dura mater) liggen een epiduraal hematoom ontstaan (hematoom = bloeding of bloeduitstorting). Dit is een slagaderlijke bloeding, die zorgt voor de ophoping van bloed (het hematoom) tussen de schedel en het harde hersenvlies. Daardoor ontstaat druk op de hersenen en kunnen uitvalsverschijnselen ontstaan. De slagader die meestal is aangedaan is de arteria meningia media (in de volksmond ook wel ‘bromfietsarterie’ genoemd omdat deze vaak scheurt bij brommerongevallen).
Symptomen en klachten
Meestal is men bij het ontstaan van het hematoom nog kortdurend bewusteloos door het initiële letsel,
maar bij 30% ontstaat klinische achteruitgang (bewustzijnsdaling en insulten) na een interval met helder
bewustzijn (‘they talk and die‘). Aan de kant van het hematoom kan de pupil wijd en lichtstijf worden.
Ook kan er aan de contralaterale zijde verlamming van de lichaamshelft optreden. Bij verdere toename
van verplaatsing van hersenweefsel en inklemming kan de patiënt overlijden. Het epiduraal hematoom
wordt vaak samen gezien met een schedel(basis)fractuur, ben dus bij een schedelbasisfractuur ook
bedacht op de aanwezigheid van een epidurale of subdurale bloeding.
Beschrijf duidelijk welke vragen een hulpverlener moet stellen, en welke vragen belangrijke informatie kunnen opleveren over de aard van het ziektebeeld.
Na de symptomen en klachten beschreven te hebben, worden deze overzichtelijk in een tabel geplaatst, zodat ze in één oogopslag overzien kunnen worden.
| Uitvragen | Klachten | Symptomen |
|---|---|---|
| Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 |
Klacht 1 Klacht 2 Klacht 3 |
Symptoom 1 Symptoom 2 Symptoom 3 Symptoom 4 Symptoom 5 |
Handelen
Handelen Hoewel het epiduraal hematoom maar bij 1-3% van de in het ziekenhuis opgenomen patiënten met hersenletsel voorkomt, van wie bij 50% de schedel gebroken is, moet elke patiënt met een schedelbreuk minstens 24 uur klinisch worden geobserveerd, vanwege het gevaar op complicaties. Daarom is het noodzakelijk om 112 te bellen en de vitale functies te blijven controleren en zonodig veilig te stellen. Indien er een helm wordt gedragen, mag deze niet verwijderd worden als het niet echt nodig is, vanwege de verhoogde kans op nekwervelletsel. Bij het benaderen van een slachtoffer met een verdenking op een epiduraal hematoom dient men de wervelkolom niet onnodig te manipuleren. Het epiduraal hematoom wordt uitgevraagd in het protocol bij Disability 1. Na het vaststellen van het epiduraal hematoom gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is, verder met het protocol.
Zijn er dingen die echt niet vergeten moeten worden of essentieel zijn? Dan kunnen ze nogmaals extra in een kader benoemd worden:
| Essentieel, vergeet niet: |
|---|
| Om je aan te melden voor de Eerste Hulp Wiki! |
Overzicht Eerste Hulp
Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:
| Koptekst | Ziektebeeld 1 | Ziektebeeld 2 |
|---|---|---|
| Situatie | Wat is er aan de hand? | Hoe is de situatie? |
| Verschijnselen | Klacht 1 Klacht 2 Symptoom 1 Symptoom 2 |
Symptoom 1 Symptoom 2 Symptoom 3 |
| Conclusie | Ziektebeeld 1 | Ziektebeeld 2 |
| Handelen | Aanwijzing 1 Aanwijzing 2 Bel 112! Aanwijzing 4 |
Aanwijzing 1 Aanwijzing 2 Bel 112! Aanwijzing 4 |
| Opmerkingen | Denk er aan om... | Doe vooral niet... |
Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien.
Achtergrondinformatie/Verdieping
Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook:
Professionele hulpverleners
Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.
Wat zijn andere technieken
Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.