Reisziekte

Auteur: Yolanda / Supervisor: Pim / Co-auteur: [[]] / Niveau: Beginner / Paginastatus: Incompleet. Laatste bewerking: Pim. Zie ook Handleiding. Eerste Hulp Wiki zoekt schrijvers! Schrijf jij ook mee?

Wagenziek, zeeziek of luchtziek: De verzamelnaam voor deze drie verschijnselen is reisziekte (kinetose). Een vervelend verschijnsel vooral wanneer je op vakantie gaat. Hoewel in wordt gesproken over reisziekte, is het geen ziekte maar een vervelend effect van reizen. Vooral kinderen tussen de twee en twaalf jaar hebben last van reisziekte, omdat bij hen het evenwichtsorgaan nog onvoldoende is ontwikkeld. Ook vrouwen hebben er vaker last van dan mannen.

Wagenziekte

Wagenziekte ontstaat doordat de hersenen tegenstrijdige informatie ontvangen over de positie van het lichaam: de ogen registreren beweging, terwijl de benen het signaal geven dat we stilstaan of zitten. Het evenwichtsorgaan dat vlak bij het gehoororgaan ligt, wordt door onbekende bewegingen in verwarring gebracht. Deze desoriëntatie wordt versterkt doordat de ogen bewegingen registreren die bovendien moeilijk te plaatsen zijn: een horizon die 'schommelt' of zelfs verdwijnt terwijl het lichaam stilstaat. Deze verwarring heeft zijn effect op een deel van de hersenen dat door deze prikkelingen misselijkheid en braakneigingen veroorzaakt. Ook als ze niet naar buiten kijken, kunnen mensen met wagenziekte misselijk worden, want de evenwichtsorganen in het oor kunnen nog steeds merken dat we vooruitkomen. Dit verschijnsel kan dus ook voorkomen in andere vervoermiddelen, zoals vliegtuigen (luchtziekte) en boten (zeeziekte). De bestuurder of schipper heeft vaak het minst last omdat die de bewegingen (hobbels, bochten, golven) ziet aankomen.

Verschijnselen

Wagenziekte begint doorgaans met dufheid, duizeligheid, gapen en een ongemakkelijk gevoel in de onderbuik. Daarna treedt vaak misselijkheid op, waarbij de maag zwaarder gaat aanvoelen en er uiteindelijk kan worden overgegeven. Andere, minder vaak voorkomende, bijverschijnselen zijn hoofdpijn, zweten, concentratieproblemen, temperatuurschommelingen en paniekaanvallen. De klachten verdwijnen zodra de reis is beëindigd. Sommige mensen houden er wel een paar uur lang een beetje een zeurderig gevoel in hoofd of buik aan over. Er zijn verschillende middelen die reisziekte voorkomen. Deze middelen moeten ten minste een half uur voor vertrek worden ingenomen. Omdat middelen tegen reisziekte versuffend werken, mogen ze niet door bestuurders worden gebruikt.

Preventie

Het kan helpen om een half uur voor vertrek een lichte maaltijd te nuttigen. Eet ook tijdens de reis af en toe iets licht verteerbaars te eten, zoals een cracker of biscuit. Eet vooral geen vet voedsel en gebruik geen alcohol, koffie of koolzuurhoudende dranken. Ga in een bus of auto voorin zitten en in de trein met het gezicht in de reisrichting. Kies op een schip een plaatsje in het midden, waar de bewegingen het minst zijn. Zorg voor voldoende frisse lucht. Het helpt als je ogen zich kunnen oriënteren, dus kijk zoveel mogelijk met de bestuurder mee naar voren. Als je ogen 'weten' hoe je lichaam zich verplaatst, dan klopt de informatie weer met de berichten die het evenwichtsorgaan doorgeeft. (Bron: apotheek.nl)

Middelen tegen reisziekte

Er bestaan verschillende middelen die de symptomen van reisziekte kunnen verminderen. De keuze voor een bepaald middel hangt af van de gevoeligheid voor reisziekte, de te verwachten reisomstandigheden en de duur van de reis. Duurt de reis niet langer dan 4 uur, dan is een middel met cyclizine een prima keuze. Cyclizine is zonder recept in tabletten verkrijgbaar als het merkloze Cyclizine, ‘Tabletten tegen reisziekte’ en als ‘Tabletten tegen reisziekte, misselijkheid en braken’. Cyclizine-bevattende producten zijn uitsluitend te koop bij de apotheek en drogist. Voor Cyclizine zetpillen is een recept nodig. Voor langere reizen is een middel met meclozine (Suprimal, Emesafene) of cinnarizine (Primatour) de beste keus. Meclozine helpt tegen misselijkheid en braken, cinnarizine vermindert duizeligheid en misselijkheid. Scopolamine is verkrijgbaar in pleisters en kan symptomen van reisziekte, bijvoorbeeld misselijkheid en braken, voorkomen. Cyclizine, meclozine en cinnarizine hebben het nadeel dat je er suf van wordt. Een goed alternatief is gemberpoeder of kauwen op verse gemberwortel.

Auteur van deze tekst is Yolanda Edens.