Subduraal hematoom: verschil tussen versies

Uit Eerste Hulp Wiki
Ga naar: navigatie, zoeken
[gecontroleerde versie][gecontroleerde versie]
Regel 5: Regel 5:
  
  
−
===Inleiding===
+
 
−
Een subduraal hematoom is gelokaliseerd tussen de dura mater en de arachnoïdea. In het algemeen is
+
===Inleiding op onderwerp===
−
er sprake van een veneuze bloeding door verscheuring van venen die aan het oppervlak van het
+
 
−
hersenparenchym lopen. Er wordt aangenomen dat er altijd een schedeltrauma aan vooraf is gegaan, al
+
Een [[subduraal]] [[hematoom]] (hematoom = bloeding of bloeduitstorting) bevindt zich tussen het harde hersenvlies ([[dura mater]]) en het spinnenwebvlies ([[arachnïdea]]). In de subdurale ruimte bevinden zich met name aders, die bij een subduraal hematoom gescheurd zijn en een aderlijke bloeding veroorzaken. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van het hoofd beschadigd raken en een bloeding veroorzaken. Ook bij gebruik van bloedverdunners is er een verhoogd risico op bloeding. Ook bij ernstige ongevallen kan er een subduraal hematoom optreden. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de prognose slecht.
−
was het maar het stoten van het hoofd tegen een kastje of iets dergelijks. Lang niet altijd is er dan ook
+
 
−
sprake van een schedelfractuur. De klachten kunnen acuut ontstaan (bij ernstige letsels) of geleidelijk
+
===Symptomen en klachten===
−
(sub-acuut door een trivialer ongevalsmechanisme), en kunnen het gevolg zijn van het hematoom zelf,
+
Afhankelijk van het type trauma dat vooraf ging ontstaan de klachten acuut (bij ernstig letsel) of langzaam (bij een klein trauma, zoals stoten van het hoofd). In het acute geval zullen er bewustzijnsstoornissen zijn, met symptomen als misselijkheid en braken. Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan er een [[verschil in pupilgrootte]] optreden en kunnen lichaamsdelen verlamd raken.
−
maar ook van de ontstekingsreactie die volgt op de bloeding. Anders dan bij een epiduraal hematoom is
+
<br><br>
−
er vaak een bijkomende contusie van het hersenparenchym. Het is deze hersencontusie die uiteindelijk
+
In het geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Met name bij ouderen is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren.
−
de prognose bepaald. Net als bij het epiduraal hematoom kan verplaatsing van hersenweefsel ontstaan
+
Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid.
−
en inklemming. Door de kneuzing en het oedeem is het positieve effect van een ontlastende operatie
+
 
−
geringer dan bij een epiduraal hematoom.
+
 
−
Symptomen
+
{| class="wikitable"
−
Er kan sprake zijn van een wisselend bewustzijn, slaperigheid of cognitieve veranderingen. Ook kan er
+
|-
−
door de contusie sprake zijn van coma en kan aan de kant van het hematoom de pupil wijd en lichtstijf
+
! Uitvragen !! Klachten !! Symptomen
−
worden en aan de contralaterale zijde verlamming van de lichaamshelft optreden.
+
|-
−
Bij plotselinge achteruitgang van neurologische of cognitieve functies bij ouderen moet altijd aan een
+
| Vraag 1 <br> Vraag 2 <br> Vraag 3 || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Klacht 3 || Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br> Symptoom 4 <br> Symptoom 5
−
subduraal hematoom gedacht worden, zeker bij het gebruik van bloedverdunnende medicijnen. Het
+
|}
−
ongeval is dan in sommige gevallen al meer dan een dag eerder voorgevallen. Het klassieke voorbeeld
+
 
−
van een sub-acuut subduraal hematoom is de bejaarde die het hoofd aan een kastje heeft gestoten
+
 
−
(minimaal trauma) en in de loop van de dag of enkele dagen steeds suffer wordt.
+
===Handelen===
−
Handelen
+
Het is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder [[aanvullend onderzoek]] te stellen. Op grond van de symptomen kan er een vermoeden bestaan op een subduraal hematoom en zal men [[Hulpdiensten:112|professionele hulp]] inschakelen.
−
Het subduraal hematoom wordt uitgevraagd in het protocol bij Disability 1. Na het vaststellen van het
+
De [[vitale functies]] moeten worden gecontroleerd en stoornissen behandeld.
−
subduraal hematoom belt men direct 112 en gaat men uiteraard, indien het slachtoffer bij bewustzijn is,
 
−
verder met het protocol. Het is van groot belang om de vitale functies te blijven controleren en deze
 
−
veilig te stellen. Indien het slachtoffer in coma raakt, start dan met het protocol voor slachtoffers buiten
 
−
bewustzijn.
 
 
Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er
 
Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er
 
een verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.
 
een verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.
 +
 +
{| class="wikitable"
 +
|-
 +
! Let op:
 +
|-
 +
| Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij [[hersenletsels]] in het algemeen.
 +
|}
 +
 +
===Overzicht Eerste Hulp===
 +
Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:
 +
 +
{| class="wikitable"
 +
|-
 +
! Koptekst !! Ziektebeeld 1 !! Ziektebeeld 2
 +
|-
 +
| '''Situatie''' || Wat is er aan de hand? || Hoe is de situatie?
 +
|-
 +
| '''Verschijnselen''' || Klacht 1 <br> Klacht 2 <br> Symptoom 1 <br> Symptoom 2|| Symptoom 1 <br> Symptoom 2 <br> Symptoom 3 <br>
 +
|-
 +
| '''Conclusie''' || Ziektebeeld 1 || Ziektebeeld 2
 +
|-
 +
| '''Handelen''' || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4 || Aanwijzing 1 <br> Aanwijzing 2 <br> Bel 112! <br> Aanwijzing 4
 +
|-
 +
| '''Opmerkingen''' || Denk er aan om... || Doe vooral niet...
 +
|}
 +
 +
Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien.
 +
 +
===Achtergrondinformatie/Verdieping===
 +
Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook:
 +
====Professionele hulpverleners====
 +
Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.
 +
====Wat zijn andere technieken====
 +
Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.

Versie van 25 mrt 2011 om 13:22

Niveau: Gevorderd


Inleiding op onderwerp

Een subduraal hematoom (hematoom = bloeding of bloeduitstorting) bevindt zich tussen het harde hersenvlies (dura mater) en het spinnenwebvlies (arachnïdea). In de subdurale ruimte bevinden zich met name aders, die bij een subduraal hematoom gescheurd zijn en een aderlijke bloeding veroorzaken. Deze aders worden zwakker naarmate de leeftijd vordert en zullen reeds bij een relatief klein trauma van het hoofd beschadigd raken en een bloeding veroorzaken. Ook bij gebruik van bloedverdunners is er een verhoogd risico op bloeding. Ook bij ernstige ongevallen kan er een subduraal hematoom optreden. Vaak is er dan ook ernstige schade aan het hersenweefsel en is de prognose slecht.

Symptomen en klachten

Afhankelijk van het type trauma dat vooraf ging ontstaan de klachten acuut (bij ernstig letsel) of langzaam (bij een klein trauma, zoals stoten van het hoofd). In het acute geval zullen er bewustzijnsstoornissen zijn, met symptomen als misselijkheid en braken. Indien er drukopbouw in de hersenen plaatsvind kan er een verschil in pupilgrootte optreden en kunnen lichaamsdelen verlamd raken.

In het geval van een licht trauma zal de bloeding klein zijn en treden langzaam steeds meer symptomen op. Met name bij ouderen is dit lastig te observeren, omdat de klachten erg kunnen lijken op beginnende dementie. Er kan een slecht humeur zijn, lichte aandachtsstoornissen en geheugenstoornissen, die langzaam toenemen. Bij een plotselinge verslechtering van een oudere moet altijd gedacht worden aan een subduraal hematoom, ook al kan men zich geen voorafgaand trauma herinneren. Naarmate het hematoom groter wordt treden bewustzijnsstoornissen op, slaperigheid en bewusteloosheid.


Uitvragen Klachten Symptomen
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3 		Klacht 1
Klacht 2
Klacht 3 		Symptoom 1
Symptoom 2
Symptoom 3
Symptoom 4
Symptoom 5


Handelen

Het is lastig om de diagnose subduraal hematoom zonder aanvullend onderzoek te stellen. Op grond van de symptomen kan er een vermoeden bestaan op een subduraal hematoom en zal men professionele hulp inschakelen. De vitale functies moeten worden gecontroleerd en stoornissen behandeld. Houdt er bij trauma altijd rekening mee dat er meerdere hersenletsels aanwezig kunnen zijn en dat er een verhoogd risico is op schedel en wervelletsel.

Let op:
Vaak is er een gemengd beeld van hersenletsels. Handel zoals bij hersenletsels in het algemeen.

Overzicht Eerste Hulp

Sommige thema's zijn erg uitgebreid en er kan veel verteld worden. Om het overzicht te bewaren voor beginnende én gevorderde Eerste Hulpverleners wordt een samenvatting van ieder onderwerp in onderstaand schema gezet:

Koptekst Ziektebeeld 1 Ziektebeeld 2
Situatie Wat is er aan de hand? Hoe is de situatie?
Verschijnselen Klacht 1
Klacht 2
Symptoom 1
Symptoom 2		 Symptoom 1
Symptoom 2
Symptoom 3
Conclusie Ziektebeeld 1 Ziektebeeld 2
Handelen Aanwijzing 1
Aanwijzing 2
Bel 112!
Aanwijzing 4 		Aanwijzing 1
Aanwijzing 2
Bel 112!
Aanwijzing 4
Opmerkingen Denk er aan om... Doe vooral niet...

Zoals in bovenstaand voorbeeld worden twee (of meerdere) ziektebeelden besproken. Soms is dat handig omdat ziektebeelden op elkaar lijken en het fijn is om in één schema de verschillen te zien.

Achtergrondinformatie/Verdieping

Sommige onderwerpen lenen zich voor verdieping voor gevorderde hulpverleners. Hier kan achtergrond informatie besproken worden, maar bijvoorbeeld ook:

Professionele hulpverleners

Wat doen professionele hulpverleners bij dit letsel. Let op, beschrijf hier alleen wat de mogelijkheden zijn. Diepgaande uitleg van (voorbehouden) handelingen wordt niet op prijs gesteld.

Wat zijn andere technieken

Beschrijf bijvoorbeeld welke andere technieken er mogelijk zijn, of vroeger gebruikt werden.

Overgenomen van "http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php?title=Subduraal_hematoom&oldid=447"