De flauwte of flauwvallen komt regelmatig voor en is een bekend beeld waar eerstehulpverleners regelmatig mee te maken hebben.
===Inleiding op onderwerp===
Voor flauwvallen worden verschillende termen gebruikt; flauwte, flauwvallen, collaps, syncope en black-out. Helaas worden deze termen niet altijd voor de juiste aandoening gebruikt en kan er daardoor spraakverwarring optreden. De medische term die de lading het beste dekt is syncope, ofwel een kortdurend verlies van het bewustzijn als gevolg van een tijdelijke onvoldoende aanvoer van bloed (en dus van zuurstof) naar de hersenen.
<br>
Er zijn vele oorzaken van een verminderde aanvoer van bloed naar de hersenen en in het geval van een flauwte of syncope zijn deze vaak onschuldig. Zo Een flauwte wordt ook wel vasovagale collaps genoemd. Dat betekent: het [[parasympatische zenuwstelsel]] (via de nervus vagus, een zenuw) geactiveerd wordt en het [[sympatische zenuwstelsel]] geremd. Hierdoor vertraagt de hartslag en treedt er vaatverwijding op en kan er tijdelijk een daling in de bloeddruk zijn. De bloedtoevoer naar de hersenen neemt tijdelijk af en het slachtoffer verliest het bewustzijn. De oorzaak van deze reactie kan langdurig in dezelfde houding staan leiden de hersenen zelf liggen, door bijvoorbeeld een hevige schrikreactie of andere emoties.<br><br>Bij ouderen en mensen die bepaalde medicatie gebruiken kan ook een syncope optreden als gevolg van orthostatische [[hypotensie]]. Dat betekent dat er bij het opstaan of overeind komen plotseling een daling van de bloeddruk optreedt. [[Hypotensie]] betekent te lage bloeddruk. Normaal gesproken wordt deze bloeddrukdaling direct opgevangen door de [[baroreflex]]. De [[baroreflex]] komt totstand doordat receptoren in de bloedvaten meten dat de druk daalt en geven aan het hart door dat de [[hartfrequentie]] omhoog moet om de bloeddruk op peil te houden. Blijft deze reflex om wat voor reden dan ook uit, dan zal de [[bloeddruk]] tijdelijk verder dalen en verliest het slachtoffer kortdurend het bewustzijn. Deze reflex kan onder andere verstoord zijn door veranderingen in de zenuwen, zoals bij hoger wordende leeftijd, [[suikerziekte]] of door gebruik van medicijnen. Ook wanneer er een tekort aan circulerend volume is, zoals bij uitdroging of [[Aandoeningen:Shock|shock]] kan orthostatische [[hypotensie]] optreden.<br><br>Doorgaans herstelt de bloeddruk zich snel als het slachtoffer even plat op de grond light en komt het bewustzijn ook binnen 1 minuut weer terug.<br><br>Er zijn echter meer mogelijke oorzaken die een (tijdelijk) bewustzijnsverlies kunnen veroorzaken, of hier sterk op lijken. Denk hierbij aan: * Een [[hartritmestoornis]] die het hart (tijdelijk) belemmert om voldoende bloed rond te pompen om de bloeddruk op peil te houden.· Een [[Aandoeningen:Epilepsie|epileptische aanval]], het slachtoffer is buiten bewustzijn en heeft trekkingen.· [[Warmtecollaps]]: door extreme vaatverwijding [[vasodilatatie]] veroorzaakt door warmte krijgen de hersenenonvoldoende bloedtoevoer en treedt een flauwte op.
===Symptomen en klachten===
Eerst volgt in verhalende vorm Er wordt onderscheid gemaakt tussen een dreigende syncope en een daadwerkelijke syncope.· Een dreigende syncope wordt gekenmerkt door een beschrijving gevoel van de bij dit letsel of ziektebeeld behorende verschijnselenslapte, geeuwen, transpireren,wit wegtrekken, licht gevoel in het hoofd, hartkloppingen, klachten duizeligheid en symptomenneiging tot braken. Bedenk Veel slachtoffers voelen een syncope van te voren aankomen en omstanders zien vaak dat een klacht iets is wat het slachtoffer aan bleek wordt, gaat geeuwen en wat wankel op de hulpverlener kan vertellen, bijvoorbeeld: ik heb hoofdpijn,ik ben misselijk of ik heb benen staat.· Het daadwerkelijk verliezen van het bewustzijn is een pijnlijke grote teensyncope. Een symptoom Hierbij is iets wat je als hulpverlener kan waarnemen de huid vaak bleek enklam en de ademhaling oppervlakkig en door langzaam. Wanneer de syncope optreedt, zakt het slachtoffer benoemd vaak plots in elkaar, doordat de spieren slap worden. Het kan wordenzijn dat het slachtofferhierbij even wegdraait met de ogen, bijvoorbeeld: braken. Je kunt wat door omstanders vaak als hulpverlener waarnemen dat iemand gebraakt heefteng wordt ervaren. Een bleke huid in Tevenskan het geval gepaard gaan met trekkingen van shock zal het armen en benen die niet symmetrisch zijn. Er is geensprake van tongbeet, urine-incontinentie of verdere neurologische verschijnselen. Hetslachtoffer reageert hierbij vaak niet snel noemen als klachtop aanspreken, maar wordt wel door op voorzichtig schudden aan de hulpverlener waargenomen. Dat wordt dan een symptoom genoemdschouders.
<br>
Beschrijf duidelijk welke vragen een hulpverlener moet stellen, en welke vragen belangrijke informatie kunnen opleveren over de aard van het ziektebeeld.
Inleiding
Pathofysiologie
Onder normale omstandigheden leidt een beginnende bloeddrukdaling tot een baroreflex: stijging van
de hartfrequentie en de bloeddruk. Hierdoor wordt de cerebrale perfusie in stand gehouden. Dit
mechanisme kan door diverse factoren verstoord raken.
Bij verminderde perfusie van de hersenen kunnen verschillende mechanismen een rol spelen.
· Orthostatische hypotensie: indien de aanval direct aansluitend op of korte tijd na het overeind
komen optreedt. Hypovolemie door bloedverlies, dehydratie of ernstige anemie kan de oorzaak
zijn, evenals autonome disregulatie en medicatiegebruik.
· Vasovagale collaps: een vasovagale reactie wordt gekenmerkt door het gelijktijdig optreden van
parasympathische activatie en orthosympatische remming. De oorzaak hiervan kan centraal in
de hersenen ontstaan door heftige pijn of emoties, of door een prikkel in het hart zelf. Door de
reactie treedt perifere vaatverwijding op en neemt de hartfrequentie en contractiliteit van het hart
af. Dit zorgt voor een daling in de bloeddruk (hypotensie).
Symptomen en klachten
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een dreigende syncope en een daadwerkelijke syncope.
· Een dreigende syncope wordt gekenmerkt door een gevoel van slapte, geeuwen, transpireren,
wit wegtrekken, licht gevoel in het hoofd, hartkloppingen, duizeligheid en neiging tot braken.
Veel slachtoffers voelen een syncope van te voren aankomen en omstanders zien vaak dat het
slachtoffer bleek wordt, gaat geeuwen en wat wankel op de benen staat.
· Het daadwerkelijk verliezen van het bewustzijn is een syncope. Hierbij is de huid vaak bleek en
klam en de ademhaling oppervlakkig en langzaam. Wanneer de syncope optreedt, zakt het
slachtoffer vaak plots in elkaar, doordat de spieren slap worden. Het kan zijn dat het slachtoffer
hierbij even wegdraait met de ogen, wat door omstanders vaak als eng wordt ervaren. Tevens
kan het gepaard gaan met trekkingen van armen en benen die niet symmetrisch zijn. Er is geen
sprake van tongbeet, urine-incontinentie of verdere neurologische verschijnselen. Het
slachtoffer reageert hierbij vaak niet op aanspreken, maar wel op voorzichtig schudden aan de
schouders.
Differentiaaldiagnose
· Cardiaal: een ritmestoornis zoals een ventriculaire tachycardie of bradyaritmie kan een acute
collaps geven. Door het wegvallen van de pompfunctie van het hart daalt het hartminuutvolume.
· Epilepsie: je kan epilepsie onderscheiden omdat hierbij de trekkingen wel symmetrisch zijn en
er een tongbeet of urine-incontinentie aanwezig kan zijn.
· TIA: een TIA geeft zelden een geïsoleerde syncope. Een drop attack geeft plotselinge
krachtverlies waardoor men valt. Er treedt hierbij geen bewustzijnsverlies op.
· Metabool: een hypoglycaemie bij medicamenteus behandelde diabetes mellitus kan een aanval
van wegraken veroorzaken. Je ziet hierbij ook andere symptomen van hyopglycaemie. Ook
alcohol- of drugsgebruik kan een stoornis in het bewustzijn geven.
· Warmtecollaps: door extreme vasodilatatie veroorzaakt door warmte krijgen de hersenen
onvoldoende bloedtoevoer en treedt een flauwte op.
5BOSA2 – Vaardigheden 106 Acute Geneeskunde
Handelen
