Onder de '''vitale functies''' worden de belangrijkste functies in het lichaam verstaan die essentieel zijn voor behoud van het leven. Stoornissen in de vitale functies leiden per definitie in lange of korte tijd tot het intreden van de dood. Een stoornis in één van de vitale functies zal leiden tot stoornissen in één of meerdere andere vitale functies. Centraal rondom de vitale functies staat het opname in en transport van [[zuurstof]] in het [[bloed]] en de afvoer van [[koolstofdioxide]]. De controle van de vitale functies is en essentieel onderdeel van de '''[[ABCDE-methodiek]]'''.
Stoornissen in de vitale functies leiden tot acute en levensbedreigende verstoring van de balans in het lichaam tussen de aanvoer van [[zuurstof]] en de afvoer van [[koolstofdioxide]] (koolzuur). Indien er een verstoring optreedt in een van de vitale functies komt ofwel de opname of uitscheiding van deze gassen ([[gaswisseling]], [[ventilatie]], [[oxygenatie]]) in gevaar, ofwel het transport komt stil te liggen doordat het bloed niet langer wordt rondgepompt.
* De lichaamstemperatuur ([[Exposure]])
In de Eerste Hulp wordt meestal gesproken over drie vitale functies, namelijk: het [[bewustzijn]], de [[ademhaling]] en de [[bloedsomloop]] (circulatie). Deze samenhang tussen deze functies is essentieel om te kunnen functioneren. Valt een van de functies uit of treedt hierin een stoornis op, dan zullen de andere functies daaronder lijden. * Zo zal bijvoorbeeld bij het wegvallen van de bloedsomloop (circulatie) bij een [[hartstilstand]] op korte termijn leiden tot verlies van het [[bewustzijn]]omdat er geen [[zuurstof]]rijk bloed meer naar de hersenen wordt aangevoerd, gevolgd het dichtvallen van de [[luchtweg]] als gevolg van het bewustzijnsverlies en het stoppen van de [[ademhaling]] door een afgesloten [[luchtweg]] en wegvallen van de [[ademprikkel]]. * [[Bewustzijnsverlies]] leidt tot verslapping van de spieren waardoor de [[luchtweg ]] dichtvalt en een volledige belemmering van de luchtweg het onmogelijk maakt te ademen, door er wordt geen zuurstof meer opgenomen omdat er geen [[ademhaling]] meer is. Wanneer alle nog aanwezige zuurstof in het bloed is opgebruikt, ontstaat [[zuurstoftekort]] stopt waardoor het hart stopt en valt de circulatie wegwegvalt.* Bij een [[ademstilstand]], bijvoorbeeld door een volledige [[luchtwegbelemmering]], treedt er direct zuurstoftekort op, immers kan er geen zuurstof meer worden opgenomen omdat er geen ademhaling is. Als gevolg van het [[zuurstoftekort]] zal het slachtoffer vrij snel het [[bewustzijn]] verliezen. Wanneer alle nog aanwezige zuurstof in het bloed is opgebruikt zal ook het hart door [[zuurstoftekort]] stil komen te staan. Daarnaast wordt [[koolstofdioxide]] niet meer afgevoerd.
Er zijn echter nog twee onderdelen die we tot de vitale functies kunnen rekenen, namelijk de vrije [[luchtweg]] en de lichaamstemperatuur. De vrije luchtweg is noodzakelijk om een goede ademhaling mogelijk te maken, indien de luchtweg [[luchtwegbelemmering|geblokkeerd]] raakt door een vreemd voorwerp dan komen hierdoor de ademhaling, het bewustzijn en de circulatie in de problemen. Ook temperatuur kan gerekend worden tot de vitale functies. Overmatige stijging of daling van de lichaamstemperatuur, [[oververhitting]] of [[onderkoeling]] leidt tot uitval van de vitale functies.